We zitten er midden in. De winter. Voor sommige mensen heerlijk, voor anderen “geen probleem”. Ze ervaren berusting in de seizoenen of staan er niet zo bij stil. Voor sommigen is het echter pittig, een beproeving, of misschien zelfs ronduit zwaar. Voor de mensen die een zetje nodig hebben: deze blog zal je helpen om de laatste winter weken goed door te komen. Niet uitgeput struikelend, over de finish line van de lente, maar vol goede moed en energie genieten van wat dit donkere seizoen te brengen heeft. En vol vertrouwen en anticipatie toeleven naar de licht en warmte van wat er komen gaat.
Want het gaat komen. De lente. Soms kan het voelen alsof er geen einde komt aan de koude, grijze maanden. Aan de harde windstoten, de regenbuien, de verkleumde vingers, het gebrek aan licht. Je kunt je bijna niet meer herinneren hoe het voelt, de warmte van de zon op je huid en de prachtige kleuren van de natuur die tot leven komt na maanden van kale stilte. Maar het wordt altijd weer lente. En zoals de natuur zich in alle rust aan het voorbereiden op het nieuwe seizoen, zo kun jij dat ook doen. Het lijkt misschien alsof alles tot stilstand is gekomen, maar onder het oppervlak borrelt er van alles.
Inademen en uitademen
Momenten en periodes van terugtrekken en uitleven zie je overal in de natuur. Eb en vloed. Inademen en uitademen. Winter en zomer. Ze wisselen elkaar af, hebben elkaar nodig. Zoals Vasalis schreef:
“(..) Dit is de tijd die niet verloren gaat:
iedre minuut zet zich in toekomst om.
(…)
zuigende eb van het gemoed,
dat de minuten trekt en dat de vloed
diep in zijn duisternis bereid.”
In al het wachten en terugtrekken zit voorbereiding. Als een cocon van een vlinder. Van buiten af gezien lijkt het stil – dood zelfs, maar binnenin de pop vindt een metamorfose plaats, van rups tot vlinder. Iedere winter biedt je de mogelijkheid om te transformeren. De kou, de regen, de wind, de duisternis, ze duwen je naar binnen, naar je warme huis, je cocon. En dat is goed.
Lees ook: Het geheim van een harmonieuze dag met kinderen
Hoe kun je het beste halen uit de winter halen?
1.Neem iedere dag een of twee momenten de tijd om te schrijven. Dat hoeft niet lang te zijn. Het kunnen ook een paar zinnen zijn. Bijvoorbeeld: 3 dingen waar je dankbaar voor bent, aan het einde van iedere dag, voor je gaat slapen. Of een “stream of consciousness” waarin je zonder vooraf bedachte structuur of plannen schrijft wat er in je opkomt. Of schrijf je intenties op, aan het begin van je (werk)dag en blik ’s avonds terug, met een “done-list” als tegenwicht voor de eindeloze “to do- lists” die we onszelf opleggen.
Maak deze momenten prettig voor jezelf. Bouw ze in op een tijdstip dat past in jouw dag. Bijvoorbeeld als de kinderen naar bed of naar school zijn. Zet rustgevende muziek aan – ik schrijf en lees altijd graag met piano muziek op de achtergrond – maak een warme kruik met een wollen hoes, zet een kop kamille thee, koop een mooi schrijfboekje voor jezelf, een pen die lekker schrijft.
2. Lees iedere dag iets dat je inspireert. Ook dit hoeft niet een heel epos te zijn. Het kan ook een dagelijks gedichtje zijn. Er zijn verschillende “gedichten voor iedere dag” boeken. Vaak gaan ze mee met de seizoenen. Maar je kunt ook quotes verzamelen die je inspireren. Als je ruimte voelt voor meer, lees dan iedere dag uit een boek waar je lekker in kunt verdwijnen. Of een ontwikkelingsgericht boek, eventueel met opdrachtjes, waardoor je uitgedaagd wordt om na te denken over je persoonlijke ontwikkeling en groei.
3. Ga iedere dag naar buiten. Als het even teveel wordt, daar in je winter cocon, stap dan de deur uit en laat je inspireren door de natuur. Laagdrempelige dingen die je kunt doen zijn:
* Kijk naar de lucht, leg een hand op je borst en een op je buik en adem diep in. Houd je adem 4 tellen in en adem dan heel langzaam uit. Herhaal dit minimaal 4 keer. Voel jezelf rustig worden. Sluit je ogen niet, maar blijf in verbinding met de lucht boven je en om je heen. Een variatie op deze oefening: klop zachtjes op je borst terwijl je dit doet. Zoals je ook zachtjes en geruststellend op het ruggetje van een klein baby’tje klopt, als je het wilt troosten.
* Ga op zoek naar één ding in de natuur dat je mooi vindt. Het kan een knop zijn van een boom als teken van hoop, een bijna door de aarde opgenomen herfstblad als herinnering dat loslaten onderdeel is van de cyclus van het leven, een stukje evergreen of een niet aan de seizoenen onderhevige steen als geruststelling dat sommige dingen er altijd voor je zullen zijn, waar je altijd op kunt leunen en steunen.
Maak een foto of tekening van wat je ziet of schrijf op wat het voor je betekent of waar het je aan doet denken. Een positieve boodschap aan jezelf, iemand van wie je houdt of voor de wereld.
4. Kook voedzaam. Zoals je je ziel deze maanden kunt voeden met mooie boeken, gedichten, muziek, kunst en de natuur, zo kun je je lichaam voeden met gezond eten. Seizoensgroenten, zoals boerenkool, pastinaak, rode kool, bieten, prei, paddenstoelen en spruitjes. Geef ze extra kleur en smaak, met kruiden, sauzen en pasta’s uit andere delen van de wereld. Laat je inspireren door Caribische, Japanse, Koreaanse, Latijns Amerikaanse, Indonesische en Indische kookboeken en geef zo een wereldsmaak aan jouw Hollandse bodem.
5. Neem voedingssupplementen. Onderschat niet wat de winter met je doet. Wat onze manier van leven met ons doet. Waar de mens vroeger heel veel buiten leefde en werkte, zitten we nu overdag achter een computerscherm, om vervolgens thuis te komen om achter een groter scherm te zitten terwijl we iedere 8 tot 10 minuten een veel kleiner scherm op te pakken om eindeloos apps te openen, liken en weg te swipen. Hoewel het vaak lijkt dat onze lichamen en lichaamsprocessen zich heel snel aanpassen aan nieuwe situaties en gewoonten, is dat eerder een gedwongen stress reactie dan een echte verandering in onze evolutie. Het gaat nog duizenden jaren scrollen nemen voor we geen vitamine D meer nodig hebben.
Supplementen die ik neem, zeker in de wintermaanden zijn: vitamine D, vitamine B12, vitamine C, omega 3 en een multivitamine met een b compex, zink en ijzer. Als mijn weerstand laag is pak ik enchinaforce erbij. En ik neem extra magnesium in de avond, om beter te slapen. Als je als moeder een extra boost kan gebruiken, om wat voor reden dan ook, raad ik je aan om je eens te verdiepen in ashwagandha. Ik gebruik dit nu bijna 3 jaar, ongeveer 3 keer per jaar, iedere keer zo’n 2 maanden achter elkaar, om mijn reserves op te bouwen.
6. Pak één ding op dat buiten je comfort zone ligt. Ik weet dat ik zei dat je in je coconnetje mag blijven. Dat het helemaal oké is om lekker binnen te zitten, met je kruik en zonder FOMO. Maar ik hoop je toch ook enthousiast te krijgen over iets buiten deze zone van warmte, stilte, rust en comfort. Dit is de mijne, deze wintermaanden:
Sinds 1 november stap ik iedere woensdagochtend, samen met een dierbare vriendin, een ijskoud meer in. Om 8 uur ’s ochtends, als de wereld zachtjes aan het ontwaken is, trekken we in weer en wind onze kleren uit en lopen we het meestal donkere en geruisloze, maar soms ook licht woest golvende meer in en laten we ons zakken in de kou. Zesduizend kilometer van mijn comfort zone vandaan? Ja. Een eindeloze bron van inspiratie, geluk, ontspanning, enthousiasme, trots, ontwikkeling, verbinding en groei? Ja.
Ik snap dat “cold dippen” niet de meest laagdrempelige tip is. Ik raad je niet eens aan om nu, middenin de winter, te beginnen. Eerder in de lente of herfst, zodat je kunt wennen. Maar je kunt wel beginnen met koud douchen. Op meestal 5 andere ochtenden in de week stap ik een halve tot anderhalve minuut onder de ijskoude douche. Ik ben dan gelijk wakker en geactiveerd. Ik voel me fris, schoon en klaar voor een nieuwe dag, hoe de nacht ook was.
Misschien is cold therapy iets voor jou, misschien zoek je iets anders, buiten je comfort zone. Een nieuwe sport doen, een andere manier van eten uitproberen, stoppen met alcohol drinken, een museumkaart aanschaffen en tentoonstellingen gaan bezoeken, een nieuwe skill of ambacht leren… Wat het ook is, prikkel jezelf met nieuwe ervaringen. Ze helpen je om oude overtuigingen los te laten.
7. Over die overtuigingen… daar gaat mijn laatste wintertip. De bomen hebben hun bladeren los gelaten, de rups alle lagen van haar huid – allemaal om ruimte te maken voor iets nieuws. Het enige dat ons tegenhoudt in dit proces zijn overtuigingen. Overtuigingen over wie we zijn, wat we wel kunnen en wat we niet kunnen, waar we wel van houden en niet, waar we niet zonder kunnen en waar wel. Het voelen als veilige bakens van ons bestaan. Ze geven richting aan ons leven en onze persoonlijkheid. Maar als je ze van dichterbij gaat bekijken zie je dat het eerder ankers zijn, die ons op dezelfde plek houden. Weerhouden om vooruit te komen. Zoals tralies op de ramen je beschermen voor het kwaad van buitenaf, houden ze je ook gevangen binnen.
Maak een lijstje met zoveel mogelijk overtuigingen die je hebt over jezelf en je leven. Dit kunnen overtuigingen zijn met betrekking tot je werk, je persoonlijkheid, je hobby’s, voedingspatroon, de rol die je hebt als ouder/verzorger, partner, vriend(in), (schoon)dochter/zoon, werknemer, leidinggevende, burger… Zoveel je maar kunt bedenken. Een voorbeeld – misschien kwam hij tijdens het lezen van deze blog wel bij je omhoog! – kan zijn: “Ik zou echt nooit kunnen cold dippen, ik háát kou”. Of: “Ik moet dit werk blijven doen, want ik kan niks anders”. Of “zonder mij zou dit huishouden instorten”. Of “als ik teveel ruimte inneem, zullen ze me afwijzen”.
Als je lijstje af is, leg het dan even weg. Pak het morgen of volgende week weer op en lees alle overtuigingen nog een keer door. Stel jezelf bij iedere overtuiging de vraag: is het waar? En daarna: weet ik 100% zeker dat het waar is?
Ga ondertussen de komende winter weken door met de 6 andere dingen uit deze lijst. Pak je lijst met overtuigingen er iedere week weer even bij en stel jezelf steeds weer dezelfde 2 vragen. Kijk of er iets verandert aan de antwoorden.
Fijne laatste winterweken!