Ik eet sinds 2010 veganistisch, maar officieel ben ik geen veganist. Hoe zit dat? Ik eet niks dierlijks, maar gebruik wel dierlijke producten. Mijn dochters en ik dragen biologisch wollen kleding, we maken kaarsen met bijenwas en ik heb tassen en schoenen van leer. Dit zijn bewuste keuzes, die ik maak met de focus op wat het beste is voor de planeet, dieren en ons. Een aantal jaar geleden schreef ik een blog over wol zo milieuvriendelijk mogelijk gebruiken. En omdat ik er nog wekelijks vragen over krijg, wilde ik ook een blog schrijven over leer zo milieuvriendelijk mogelijk gebruiken. In dit artikel: waarom gebruik ik leer? bestaat milieuvriendelijk leer? welke duurzame keuzes maak ik bij aankoop? hoe verzorg ik leer zodat het zo lang mogelijk mee gaat?
Waarom gebruik ik leer?
Waarom gebruik ik eigenlijk leer, terwijl ik wel veganistisch eet? Hoe en waarom maak ik die afweging? Het korte antwoord: ik heb, net als bij wol, nog geen goed niet-dierlijk alternatief gevonden. De kwaliteiten en voordelen van leer zijn, net als de kwaliteiten en voordelen van wol, nog niet te evenaren. Bij wol gaat het met name om de ademende, warmteregulerende, omhullende en zelfreinigende eigenschappen. Bij leer gaat het om de sterkte van het materiaal, hoe lang het goed, heel en mooi blijft en mee gaat en de warmte die het biedt. Ik heb verschillende vegan leer producten gebruikt en hoewel het een beter is dan het ander, gaat het na een tijdje toch allemaal stuk of gaat het bladderen.
Leren producten (schoenen, tassen, soms riemen en jassen) kun je meestal laten repareren. Bijvoorbeeld bij je schoenmaker. Producten van nep leer (meestal gemaakt van plastic – PVC, PU, polyester of nylon – kunnen vaak niet gerepareerd worden. Echt leer veroudert, net als hout, vaak heel mooi: met de jaren wordt het soepeler, ingeleefder, krijgt meer karakter, meer plooien, de kleur wordt dieper of juist zachter. De meeste soorten vegan leer daarentegen kennen twee toestanden door de tijd heen: nieuw & mooi en oud & beschadigd. Over het algemeen gaan leren producten ook veel langer mee – ze blijven jaren goed – en gaat vegan leer sneller stuk, waardoor je sneller iets nieuws moet kopen. Verder brokkelt of bladdert vegan leer na verloop van tijd af, waardoor je stukjes plastic achterlaat in de natuur – bijvoorbeeld stukjes die van je handschoenen of schoenen afvallen buiten. Er bestaat ook zoiets als fruitleer, gemaakt van ananas, mango, kokos of kurk – minder erg als het loskomt onderweg – maar ook dit slijt sneller dan dierenleer, waardoor je vaker iets nieuws moet kopen. Tot slot kun je, door de lange levensduur van leer, het gemakkelijk tweedehands of vintage kopen en ook weer goed doorverkopen. Tweedehands, vintage of gerecycled leer heeft altijd mijn voorkeur boven nieuw leer.
Bestaat milieuvriendelijk leer?
Betekenen deze voordelen van leer dat ik dan maar tepas en te onpas voor leer kies? Nee, absoluut niet. Ik maak, als ik dierlijke producten koop, hele bewuste keuzes. Want milieuvriendelijk leer bestaat eigenlijk alleen in de vorm van tweedehands gekochte of gekregen leren producten. Een aantal vragen die ik mezelf dus stel als ik iets nieuws koop:
- Heb ik het wel echt nodig? (deze vraag stel ik mezelf meestal meerdere keren)
- Is wat ik wil kopen mode (en dus tijdelijk leuk) of stijl (en dus tijdloos)?
- Kan ik het ook tweedehands kopen?
- Hoe lang verwacht ik dat het mee zal gaan? (een telefoonhoesje bijvoorbeeld gebruik ik meestal maar twee jaar, dus koop ik niet van leer)
- Is er een vegan alternatief dat net zo goed is? (ik heb een paar vegan leren schoenen die al 6 jaar mee gaan, dus ik scheer echt niet alle nepleer over één kam!)
- Is het zo duurzaam en diervriendlijk mogelijk gelooid leer?
Is het zo duurzaam en diervriendelijk mogelijk gelooid leer?
Die laatste vraag, dat is natuurlijk een belangrijke. Want als je dan dat punt hebt bereikt dat je hebt afgewogen en besloten dat er iets nieuws van leer moet komen, is er nog de keuze voor waar je het koopt. Ik ben 37 dus ik heb mijn portie leren schoenen en tassen wel verzameld door de jaren heen. De leren tassen en schoenen die ik nu heb gaan inmiddels tussen de 5 tot 15 jaar mee. Omdat leer zo lang goed, heel en mooi blijft en omdat ik alleen investeer in tijdloze items (geen mode, maar stijl), hoef ik zelden iets nieuws aan te schaffen. Doe ik het perfect? Nee, natuurlijk niet. Net als met wol sta ik er altijd voor open om nieuwe informatie en perspectieven te leren, door kennis of ervaring. Maar voor nu is di mijn bewuste visie op milieuvriendelijk leer.
En als ik iets toch nieuws wil of moet kopen zijn er een aantal dingen waar ik op let. In samenwerking met Fantini Pelletteria, een Italiaans familiebedrijf dat al meer dan 40 jaar hoge kwaliteit lederproducten maakt, heb ik ze voor je op een rij gezet.
Een bijproduct...?
Er wordt ontzettend veel vlees gegeten. De veeteelt is een ernstige en grote vervuiler en oorzaak van klimaatverandering. Je kunt leer zien als een bijproduct van deze vervuilende industrie en dus redeneren dat het een duurzame keuze is om dit “restafval” te gebruiken voor iets nuttigs en duurzaams. Maar je kunt jezelf ook de vraag stellen in hoeverre dit de overbodige hoeveelheid vlees en zuivel die wordt geconsumeerd alleen maar in stand houdt. En het milieu alleen maar meer belast als er sprake is van chroomlooien (zie verderop). Een ingewikkeld vraagstuk, waar je zelf nader onderzoek kunt doen. Maar wat mij betreft staat het in ieder geval buiten kijf dat de eerste voorwaarde waar een bedrijf aan moet voldoen is dat het leer afkomstig is van dieren die al gedood zijn voor de slacht. Niet van dieren die speciaal voor het maken van leren accessoires zijn geslacht. Bij Fantini is dit uiteraard het geval.
Plantaardig looien
Fantini maakt alleen gebruik van plantaardig gelooid leer. Een eeuwenoude en natuurlijke methode waarbij gebruik wordt gemaakt van tannines die uit planten worden gewonnen. Deze techniek is veel milieuvriendelijker dan chroomlooien, waarbij waarbij giftige, chemische producten worden gebruikt. Dit komt in het milieu terecht, waar het ernstige schade aanricht aan ecosystemen en de menselijke gezondheid. Milieuvriendelijk leer bestaat niet, maar plantaardig looien elimineert wel het gebruik van zware metalen en andere schadelijke chemicaliën en zorgt ook voor superieure leerkwaliteit, waardoor de impact op het milieu wordt verminderd door langdurig gebruik.
Vakmanschap
Door te kiezen voor een familiebedrijf als Fantini, dat al 44 jaar bekend staat om authentiek handwerk, kwaliteit en Italiaans vakmanschap, in plaats van fast fashion leer van een grote keten, weet je dat je producten koopt die een leven lang mee gaan. Zo kun je investeren in producten – en deze bijvoorbeeld aan je kinderen doorgeven of later weer doorverkopen.
Naleving van de milieuvoorschriften
Fantini voldoet nauwgezet aan alle huidige milieuvoorschriften. Deze toewijding komt tot uiting in de keuze van materialen, productieprocessen en bedrijfsvoering, waardoor een eindproduct wordt gegarandeerd dat zowel van hoge kwaliteit als minder schadelijk voor het milieu is.
Arbeidsomstandigheden
Behalve aan de natuur en de dieren is het ook altijd belangrijk om na te denken over de handen (longen en levens) van de mensen die je product maken. Fantini is een familiebedrijf dat garandeert dat iedereen in de keten een eerlijk loon en goede arbeidsomstandigheden treft, zoals niet werken met giftige, chemische stoffen, normale uren, goed loon en pensioen.
Ben je op zoek naar een duurzaam gemaakte leren tas, rugzak of accessoires en wil je een bewuste keuze maken? Neem dan een kijkje bij Fantini Pelletteria. Omdat ik geen nieuwe spullen wilde ontvangen, kan ik je alleen foto´s van de website laten zien. Je vindt mijn favorieten hieronder geselcteerd! Ik vind de reistassen ontzettend mooi. En ook de prachtige zacht roze handdtassen passen helemaal bij mijn stijl. Maar er zijn allerlei soorten formaten, stijlen, kleuren en producten, dus als je iets specifieks nodig hebt, vind je het vast op de Fantini website. Je kunt je producten ook laten personaliseren. Dat vind ik persoonlijk echt een geweldige aanvulling, met het oog op producten doorgeven aan je (klein)kinderen of familieleden.
Leer verzorgen, onderhouden en repareren
Een duurzame aankoop eindigt niet bij het besluit om ergens in te investeren en het vervolgens aan te schaffen. Duurzaamheid is een circulair proces, waarbij je vervolgens goed voor je spullen zorgt, ze repareert of laat repareren en uiteindelijk doorgeeft, door verkoopt of laat recyclen of upcyclen. Mijn leren schoenen poets ik met enige regelmaat. Ik heb een beperkte maar doelgerichte collectie producten hiervoor verzameld door de jaren heen. Een mandje uit de kringloopwinkel, goede schoenenborstels, schoensmeer zonder giftige troep erin, een beschermende spray en doekjes. Ik heb mijn dochters vanaf jonge leeftijd geleerd hoe ze hun schoenen kunnen poetsen, zodat ze ook leren om goed voor hun eigen leren items te zorgen. Als mijn leren schoenen of tassen stuk zijn breng ik ze naar mijn schoenmaker in de buurt. Hierdoor heb ik de levensduur van mijn schoenen al meerdere malen met meerdere jaren kunnen verlengen. Vraag je schoenmaker gelijk hoe je deze producten het beste kunt reinigen en verzorgen. Ook de manier waarop je de spullen bewaart – dure tassen in een beschermende zak, schoenen niet op elkaar, maar veilig naast elkaar opgeboren, etc. – draagt bij aan een langere levensduur.
De cirkel rond: zo wordt het milieuvriendelijk leer
Het einde (en ook weer begin) van je leren aankoop is wat je mee doet als je het niet meer gaat gebruiken. Is het stuk en niet meer te repareren? Dan kan het wellicht gerecycled worden. Breng het naar de textielbak. Zorg er wel voor dat het niet nat of vies is. Past het niet meer bij je smaak, leefstijl of ben je er gewoon op uitgekeken? Dan kun je het verkopen – bijvoorbeeld via Vinted of Marktplaats – of doorgeven – bijvoorbeeld aan iemand die je kent of aan de kringloopwinkel. Isaya kan nu al niet wachten tot ze mijn maat heeft en mijn leren hakken en laarsjes aan kan en mijn tassen kan gaan dragen. Alles is met liefde en zorg geselecteerd, gebruikt en verzorgd de afgelopen jaren, dus ik vind het een super fijn idee dat ik deze producten kan delen met mijn dochters.
Advertentie