“Oooo wat een mooie foto! Mogen we die gebruiken?” Uhm. Nee. Of tenminste. Niet zomaar. Waarvoor? Waarop? Hoe lang? Wat nog meer? Zomaar gratis je foto’s afstaan als blogger of Instagrammer is niet oké. Ten eerste is het jouw beeldmateriaal: jij hebt het gemaakt, dus het is van jou. Net zo goed als dat een sjaal die je hebt gebreid van jou is. Het is alleen wat lastiger om je online content te beschermen. Daarom gaan we deze aflevering van ‘Achter de schermen bij een Blog’ een mediakit voor je foto’s maken. Zodat je eerlijke prijzen en goede afspraken kunt vastleggen voor je beeldmateriaal en deze eenvoudig kunt delen met bedrijven.
Gratis of niet?
Het is in eerste instantie belangrijk om te bepalen welke content je oké vindt om gratis te delen. Zo vind ik het meestal goed als mijn Instagram foto’s met een tag naar mijn Instagram account worden gedeeld. Uiteraard wil ik wel dat het eerst wordt gevraagd (gebeurt niet altijd, super irritant) en dat mijn tag erbij staat (ik kan niet controleren of dat altijd gebeurt: dat is uiteraard het gevaar van social media).
Wat ik soms oké vind om gratis te delen zijn mijn foto’s, voor een andere website. Dan gaat het bijvoorbeeld om foto’s die ik meestuur met een gastblog of een inleiding naar een artikel op mijn website. Ik geef dan duidelijk aan dat de foto’s alleen voor dat ene artikel/ doeleinde bedoeld zijn.
Ik vind het nooit oké als bedrijven om mijn foto’s vragen met een vage vraag van “of ze de foto op hun website en social media mogen delen”. Nope. Zodra je daar ja tegen zegt heb je nul controle meer over je materiaal. Dit is het punt waarop je jouw mediakit opstuurt, met je voorwaarden en prijzen. Vooral als het om foto’s van mijn kinderen gaat, ben ik echt een tijger. En ik hoop dat jij dat ook bent. Als je sieraden maakt, zou je ook niet zomaar “ja tuurlijk!” zeggen als iemand om gratis spul vraagt, zonder tegenprestatie. Je foto’s en je teksten zijn ook producten.
Samenwerkingen – let op de kleine lettertjes!
Een andere belangrijke situatie waar je even scherp naar moet kijken als blogger zijn je samenwerkingen. Als je een samenwerkingsovereenkomst tekent of goedkeurt staat daar meestal ook in verwerkt of je content daarna vrij gebruikt en gedeeld mag worden door het bedrijf. Soms staat er in je contract gewoon dat het materiaal daarna van het bedrijf is. Als je dit niet wilt, kun drie dingen doen. Je kunt erover onderhandelen [bijvoorbeeld een hogere prijs voor de samenwerking]. Je kunt besluiten de samenwerking niet aan te gaan. Of je kunt er rekening mee houden in de foto’s die je maakt [bijvoorbeeld geen gezichten op de foto].
Hoe maak je een mediakit voor je foto’s?
In principe is een mediakit voor je foto’s een soort bijlage van je gewone mediakit. Het is een cut to the chase bestand, waar je niet weer al je statistieken, brand-omschrijving en andere informatie in schrijft, maar alleen ingaat op je beeldmateriaal.
Het is belangrijk om voor jezelf onderscheid te maken tussen het soort foto’s dat je bereid bent te verkopen en welke rechten je daarmee verleent. Bijvoorbeeld:
Een foto waar alléén producten op staan (geen mensen), die het bedrijf slechts éénmalig gebruikt, voor 1 outlet (bijvoorbeeld een website), kost uiteraard minder dan een foto van jouw gezin. Of een foto van jou, die het bedrijf voor meerdere doeleinden (online campagne, social media campagne, website) wil gebruiken.
Ik maak in mijn foto mediakit onderscheid tussen productfoto’s, foto’s waar ik op sta en foto’s waar mijn kinderen op staan. De eerste categorie is het goedkoopst en die laatste uiteraard een stuk duurder. Binnen die categorieën maak ik onderscheid tussen eenmalig gebruik, tot 4 keer gebruiken en unlimited gebruik. Foto’s van mij en van mijn kinderen verkoop ik niet voor onbeperkt gebruik. Hieronder zie je hoe die verdeling eruit ziet:
Ik geef een discount (op sommige foto’s) als er naar mijn website wordt gelinkt, omdat backlinks goed zijn voor je DA waarde.
Je eigen kleine lettertjes laten schreeuwen
Onder mijn prijzen zet ik in “zeer moeilijk anders te interpreteren” woorden wat ik wel en niet goed vind en andere afspraken. Hieronder zie je mijn tekst, ter inspiratie voor jouw eigen [Nederlandstalige] voorwaarden.
In the clearest possible terms, please note that:
- I never transfer all of my picture rights: I am allowed to use my own images.
- You cannot re-sell my images, to a third party, after paying the fee.
- The images can only be used as agreed upon in advance. Not honoring our agreement or using my pictures for a different or unethical purpose will be reported.
- Please discuss editing or photo shopping my pictures in advance.
- If you use photographs of my daughter(s) in an inappropriate, improper, unethical, tasteless or malicious way, I will come for you.
- After agreeing upon the images and use of them you will receive an invoice. Payment can be made by bank or PayPall. Prices are excl. 21% taxes.
Unapologetic
Het voelt in het begin misschien onwennig om nee te zeggen of geld te vragen voor je foto’s. Je bent misschien geneigd om een beetje geïntimideerd gelijk “ja” te zeggen tegen [grote] bedrijven en achteraf denk je pas “hè shit, wilde ik dit wel?”. Onthoud dat je foto’s jouw producten zijn, net zo goed als dat het brood van de bakker zijn producten zijn. De bakker zet soms een schaaltje met stukjes koek op de toonbank, of hij geeft eens een krentenbol weg aan een kind, in de hoop dat de koeken vervolgens in meervoud worden gekocht of de ouders van het tevreden kauwende kind blijven terugkomen. Zo kun jij ook besluiten dat bijvoorbeeld re-posts (met tag) oké zijn, of dat je soms een foto op een andere site laat plaatsen, als je daar een backlink voor terug krijgt. Of een andere afspraak waar je goed over na hebt gedacht en de moeite waard vindt.
Maar voel je nooit gedwongen en laat je niet overrompelen als het gaat om het weggeven of delen van je content. Het is gewoon simpele wetgeving: beeldmateriaal is eigendom. En bedrijven weten dat dondersgoed. Ze kunnen gigantische boetes krijgen als ze het niet netjes doen. Het is gewoon wel handig, al die bloggers: zelf foto’s maken kost enorm veel tijd & geld voor bedrijven. Gratis content is natuurlijk ideaal. En veel authentieker! Dus ik snap het wel, maar dat neemt niet weg dat jij als content creator daar iets voor terug mag vragen.
Dus zorg dat je goed voorbereid bent en bescherm je content. In deze blog vind je meer tips over hoe je jouw foto’s en content kunt beschermen tegen online diefstal.
Vormgeving van de mediakit voor je foto’s
Uiteraard kun je de mediakit voor je foto’s net zo mooi maken als je gewone mediakit. Zet er in ieder geval je logo op en linkjes naar je website, social media en e-mailadres. Als je leuk bent met grafisch design kun je een paar toffe afbeeldingen erin plaatsen of een andere mooie vormgeving ontwerpen voor je fotokit, maar laat de focus liggen op de heldere afspraken.
Succes!