Één keer heb ik ze gehad, op Curaçao, toen we klein waren. Ik herinner mij onze keuken op de Snipweg en dat kleine kammetje. Als ik Isaya’s reactie op het luizenkammetje zie, begrijp ik waarom ik vooral dat kammetje heb onthouden: blijkbaar is een luizenkam heel mooi. Het idee van hoofdluizen iets minder. Isaya is eind juni 4 jaar geworden, maar begint vandaag voor het eerst op de basisschool. Een superleuke en spannende tijd breekt aan en Isaya heeft er veel zin in. Ik vind het geweldig voor haar! Waar ik wel een beetje tegenop zie echter, zijn die luizen. Ik zag ze al hangen in de gang van haar school: de luizenzakken. En van de moeders van haar oudere vriendinnetjes hoorde ik het al: de luizenmoeders. Ik weet niet wat me te wachten staat, dus ik bereid me liever goed voor. In deze blog zoek ik alles uit wat je als ouders moet weten over luizen.

Mijn vragen over hoofdluizen

Ik begin deze blog met 10 vragen. Vragen die ik zelf had over luizen, zo vlak voor de start van mijn dochters schoolcarrière. Op deze vragen wilde ik antwoord en daarom ben ik op onderzoek uitgegaan.

1. Wat zijn luizen en hoe zien ze eruit?
2. Hoe krijg je luizen en hoe verspreiden ze zich?
3. Hoe zoek je naar luizen bij je kind?
4. Zijn luizen gevaarlijk?
5. Kun je zelf besmet raken?
6. Hoe krijg je luizen weer weg?
7. Hoe zorg je ervoor dat het geen drama is voor je kindje, luizen verwijderen?
8. Kun je het voorkomen dat je kindje besmet raakt? (Hoe houd je ze weg?)
9. Wat doet school eraan om luizen te voorkomen?
10. Moet je alles wassen als je kindje luizen heeft?

1. Wat zijn luizen?

Hoofdluizen zijn parasieten die alleen op mensen kunnen overleven. Je kunt ze dus niet van je kat of hond krijgen (of je trouwe viervoeter van jou). Een volwassen luis is zo groot als een sesamzaadje (0,24 tot 0,3 cm) en heeft een bruine of grijze kleur. Hij heeft een plat lijfje met 6 poten en 2 voelsprieten. De luis drinkt 5 keer per dag bloed uit het bolletje waar hij op zit en kan 8 uur lang hun adem inhouden. Een vrouwtjes hoofdluis legt tussen de 100 en 150 eitjes. Deze eitjes noem je neten. Ze zijn bruin van kleur als er nog een babyluis in zit en wit als ze zijn uitgekomen. Neten plakken zich vast aan het haar, dicht bij de hoofdhuid en kunnen daar maandenlang blijven zitten, ook al zijn ze al lang uitgekomen (na 7 tot 10 dagen al). Een luis die net uit een neet is gekomen heet een nimf. Nimfen zijn super klein en lijken op stofdeeltjes. Ze kunnen soms ook rood lijken, als ze net hun velletje hebben verloren: dan zie je het bloed dat ze hebben gedronken. Nimfen liggen meestal plat op de hoofdhuid en zijn makkelijk te missen tijdens het kammen. 

2. Hoe krijg je hoofdluizen en hoe verspreiden ze zich?

Door met iemand in contact te komen die hoofdluizen heeft. Ze kunnen niet overspringen en verplaatsen zich ook niet via kleding, beddengoed of knuffels. Ook heb je niet meer kans op luizen als je vies haar hebt. Wel maak je de kans kleiner door het haar van je kindje in een hoge knot te doen: losse haren, lange staarten en loshangende vlechten komen sneller in contact met andere haren waardoor de luizen kunnen overklimmen.

3. Hoe zoek je naar luizen bij je kind?

Hier heb je een luizenkam voor nodig. Een luizenkam heeft plastic tanden. Als je kindje echter luis heeft heb je ook een netenkam nodig, om neten en luizen te verwijderen. Een netenkam heeft metalen tanden. Een twee-in-één kam is dus wel zo handig. Door een keer per week het haar van je kindje met de luizenkam te kammen kun je goed in de gaten houden of je kindje luizen of neten heeft. 

• 

• 

4. Zijn hoofdluizen gevaarlijk?

Nee, luizen zijn onschuldig. Ze zijn wel vervelend: ze kunnen flink jeuken. Een kindje met een jeukend hoofd kan dat hoofdje minder goed inzetten voor het leren van nieuwe dingen op school en het genieten van spelen. Ook is slapen lastiger. Het is dus wel echt belangrijk om luizen te behandelen, zodra je ze hebt ontdekt.

5. Kun je zelf besmet raken met luizen?

Ja, uiteraard. Als ze van het hoofd van je kindje overklauteren naar jouw hoofd tijdens een fijne knuffelsessie kun jij ze ook krijgen. Als je kind hoofdluizen heeft, is het dus belangrijk dat je gelijk alle gezinsleden controleert.

6. Hoe krijg je hoofdluizen (zo snel mogelijk) weer weg?

In eerste instantie probeer je neten en hoofdluizen te verwijderen door te kammen. Dat doe je als volgt:

• Was de haren van je kindje met gewone shampoo en maak het haar handdoekdroog
• Doe vervolgens crèmespoeling in het haar en spoel dit niet uit
• Kam knopen en klitten uit het haar met een gewone borstel
• Houd het hoofd van je kindje voorouder op een wit laken of handdoek
• Kam lok voor lok met de netenkam van de schedel naar het einde van de haarlok
• Begin bij het ene oor en werk door naar de andere kant van het hoofd. Veeg tussendoor de kam af aan een stuk papier.
• Gevonden luizen spoel je weg door de wasbak
• Kijk extra goed naar de plekken bij de oren, de nek en de pony van je kind
• Als je kindje dun haar heeft, vouw dan een verbandgaasje tussen de tanden van de kam. Dit zou ik echt bij Isaya moeten doen: die heeft net als ik dunnen spietjes. 
• Na gebruik moet je de kam goed schoonmaken: je kunt ‘m bijvoorbeeld 5 minuten uitkoken. 

Meer uitgebreide kaminstructies en een video vind je hier.

Hardnekkige hoofdluizen verwijder je met een luizenshampoo en een luizenkam. Wij hebben de Shampoo Plus van Prioderm. Dit is een anti-hoofdluis shampoo met een beschermende factor tegen hoofdluizen. Het is dus een combinatie shampoo die hoofdluizen en neten doodt en gelijk nieuwe hoofdluizen weg houdt. De shampoo blokkeert de luchtwegen en verschrompelt de huid van de luizen. Verder bevat de luizenshampoo nog een ander en onaantrekkelijk stofje voor luizen, waardoor ze na behandeling minder snel geneigd zijn zich opnieuw te nestelen in het haar van je kind. De luizenshampoo van Prioderm bevat geen stoffen die giftig zijn voor het zenuwstelsel van je kind en er kan geen resistentie ontstaan tegen het middel. Prioderm bevat geen siliconen. Kijk hier voor meer informatie over Prioderm.

Je gebruikt luizenshampoo van Prioderm in de avond en als volgt:

Breng de luizenshampoo met de applicator op de fles aan op droog haar en laat het 15 minuten inwerken. Tijdens het inwerken kam je de haren van je kind met de netenkam. Kam zoals hierboven beschreven. Na 15 minuten spoel je het haar grondig uit met lauw water. Zorg er uiteraard voor dat de shampoo niet in de ogen van je kindje komt. Droog het haar af (je hoeft het haar niet na te wassen met gewone shampoo). Gebruik geen föhn na afloop, maar zorg er wel voor dat je kindje pas gaat slapen als de haren droog zijn. Meestal zijn alle luizen en neten na één behandeling verdwenen. Zo niet, moet je de behandeling na 7 dagen herhalen.

7. Hoe zorg je ervoor dat het geen drama is, luizen verwijderen?

Een aflevering van Casper & Emma heeft Isaya al veel over luizen geleerd. Dus die zet ik tegen die tijd maar weer eens aan. Als je kindje het echt spannend vindt, kan even Netflix aanzetten tijdens de korte behandeling helpen. En misschien zelfs wel een Smartie snoepen voor iedere gevonden luis. Leuke muziek aan, het niet te zwaar maken en daarna samen iets leuks gaan doen.  

8. Hoe voorkom je (nieuwe) hoofdluis?

• De eerdergenoemde hoge knot natuurlijk. Ook kun je het haar van je kindje invlechten en dan om het hoofd knopen, zodat er geen losse piekjes zijn.
• Houd de haarborstel schoon: luizen lopen en springen niet, maar klimmen wel. Dus als er haren aan borstels en elastiekjes zitten kunnen ze zich makkelijker verplaatsen.
• Kam de haren van je kindje iedere week met de luizenkam.
• Op school worden kindjes gecontroleerd door de luizenmoeders en luizenvaders
• Als je kindje eerder luizen heeft gehad die je hebt behandeld met Prioderm, is de kans op nieuwe besmetting kleiner.
• Meld je aan voor de Luizenradar, zodat je weet wanneer er veel besmettingen zijn in jouw omgeving. Dan weet je wanneer je je kindje extra goed moet controleren.

Ik vind het zelf te ver gaan om Isaya te verbieden om andere kindjes te knuffelen. Ik las een artikel in de Volkskrant dat luizen vrij spel krijgen omdat meisjes “zo klef” zijn met elkaar tegenwoordig en (oudere) kinderen selfies maken met de koppies tegen elkaar. Ik zou het gek vinden om Isaya te verbieden haar beste vriendinnetjes te knuffelen. Maar als je om wat voor reden dan ook écht geen luizen wilt, kun je je kind vragen het hoofd weg te houden bij haren van andere kinderen. Vooral oudere kinderen kunnen hier natuurlijk gemakkelijker rekening mee houden.

9. Wat doet de school eraan om luizen (besmetting) te voorkomen?

Dit is uiteraard iets wat je op de school van je kind kunt vragen. De GGD heeft een draaiboek voor hoofdluis op basisscholen en geeft regelmatig direct advies aan scholen. Op de school van Isaya zijn in ieder geval luizenmoeders. Ik heb ook al luizenzakken zien hangen. Vlak voor de start van het schooljaar ontvingen we ook het luizenprotocol van de school, waarin ouders onder andere wordt uitgelegd hoe vaak ze moeten kammen en wat ze moeten doen als ze luizen constateren.

10. Moet je gelijk je hele huisraad in de was gooien als je kind hoofdluizen heeft?

Volgens het RIVM is het nooit wetenschappelijk bewezen dat luizen zich kunnen verspreiden via mutsen, jassen, sjaals, headphones, knuffels en beddengoed. Die luizenzakken op de school van Isaya zijn dus niet persé noodzakelijk. Maar het kan ook vast geen kwaad, zeker als er haren op jassen en dergelijke zitten. Je hoeft in ieder geval niet al het beddengoed en de rest van je stoffen inboedel door de wasstraat te gooien. Dat vind ik wel echt een opluchting. Ik kan me wel voorstellen dat je na al dat gekriebel gewoon in een schoon bedje wilt liggen.

---

Ondanks dat ik tijdens het schrijven van deze blog wel 1000 keer aan mijn hoofd heb gekrabd, tegen denkbeeldige luizen, heb ik nu veel meer vertrouwen in het luizenaspect van deze nieuwe fase. Ik ga Isaya’s lange haren gewoon iedere dag opsteken en haar pieken regelmatig kammen met de luizenkam van Prioderm. En mocht het zo ver zijn, dan ben ik er in ieder geval helemaal klaar voor.

Deze blog is gesponsord door Prioderm. Je kunt de producten van Prioderm hier online kopen.