Welkom bij de Club van Thomas van der Meer: boek review over transitie

Iedereen kent wel iemand met zo’n afwijking. Tekenen kunnen zijn: kortzichtigheid, het maken van botte opmerkingen, schuilen achter markante stellingen of religie, gebrek aan empathie, discrimineren, beledigen van minderheden, het vasthouden aan achterhaalde ideeën en een groot onvermogen en/of gebrek aan wil om te veranderen. Ken jij ook iemand in jouw omgeving die aan een of meerde van deze symptomen lijdt? Dan is het boek ‘Welkom bij de Club’ van Thomas van der Meer het perfecte geschenk voor de naderende feestdagen. Maar ook voor mensen die geen bord voor hun kop hebben is dit boek een dikke aanrader. Thomas is een jonge man. Vroeger zag hij eruit als een meisje. Nu niet meer. ‘Welkom bij de Club’ vertelt het verhaal van zijn transitie en alle kleurrijke personages die (dachten dat zij) daar iets mee te maken hadden.

Op bladzijde 33 van Welkom bij de Club heb ik al een keer hardop gelachen, een stukje voorgelezen aan mijn vrouw en een traan weggeslikt. Die traan die kwam omdat de arts van Thomas, die hem iedere drie weken een spuit hormonen geeft, zo verdomde geweldig is. De lach is om een van de meest vreselijke personages uit het boek: mevrouw Krabbenborg. Knap doet Thomas dat. Ik lach om de heks en huil om de heilige.

Waarom is iedereen gestoord

Maar hoe meer ik lees in zijn boek hoe bozer ik word. Boos om de vreselijk kortzichtige opmerkingen, de schaamteloze vragen en de beledigende stellingen over mensen in transitie. Of zoals Thomas op een gegeven moment zegt: “Waarom is iedereen gestoord?”

Waarom is het zo lastig voor mensen om te begrijpen dat sommige mannen worden geboren in een meisjeslichaam en sommige vrouwen worden geboren in het lichaam van een jongen? En dat iedere dag wakker worden in dat wildvreemde lichaam, ermee over straat moeten, ermee moeten leren, leven, boodschappen doen, liefhebben, de was ophangen, naar het zwembad gaan, er bh’s of boxers voor kopen, een enorme opgave is? Ik ben echt geen trans-specialist. Ik ben getrouwd met een andere vrouw en die is braaf lid van het COC, maar ik ben al 5 jaar niet meer naar de Gay Pride geweest, het aantal homo’s, lesbo’s en transseksuelen in onze vrienden en kennissenkring kan ik makkelijk op twee handen tellen en ik ken alleen maar non-binaire mensen via Shonda Rhimes.

Maar stel je voor hè. Stel je voor je wordt wakker en van de ene op de andere dag weeg je ineens 40 kilo zwaarder. Zomaar. Bam. Overnight. En in dat lijf moet jij jezelf terug zien te vinden. Een leven zien te creëren. De liefde zien te ontdekken. Je moet ernaar kijken, er kleren voor kopen, ervoor koken, het verzorgen, schoonhouden, ervan houden. Ik heb me nooit anders gevoeld dan een vrouw in een vrouwenlichaam – hooguit een meisje in een vrouwenlichaam. Maar ik stel me zo voor dat transseksueel zijn ongeveer zó zou voelen: jijzelf, maar dan in een wildvreemd lijf.

De schaamteloze vragen en botte opmerkingen

Thomas krijgt voor, tijdens en na zijn transitie te maken met de meest ongegeneerde, botte en schaamteloze vragen en opmerkingen.

“Ja, maar ik heb dit nog nooit meegemaakt, dit is niet van mijn tijd, ik snap hier niks van.” [categorie mevrouw Krabbenborg]

Dat is geen excuus. Een ernstig gebrek aan empathisch vermogen en een wankelend realiteitsbesef: dát zouden verklaarbare redenen zijn om idioot te doen tegen of over mensen die anders zijn dan jij. Maar anders kun je gewoon meedoen met de volgende oefening. Het is heel simpel. Als jij de vraag niet zelf zou willen beantwoorden en/of als je de vraag niet aan je heteroseksuele buurman of collega zou willen/durven vragen, dan is het een ongepaste vraag aan iemand die in transitie is [geweest].

Lesje ongepaste vragen/opmerkingen

Was je vroeger een mooi meisje? / Zonde zeg, je was zo’n mooie meid.
~~Gepast~~ / ongepast
Onderbouwing: hoe zou jij het vinden als iemand aan jouw rimpelige hoofd zou vragen “goh, was je vroeger eigenlijk knap?”

Hoe ziet je piemel eruit? / Je hebt toch wel een grote piemel gekozen hè?
~~Gepast~~ / ongepast
Onderbouwing: wil jij je broek laten zakken? Kom nou, doe nou niet zo flauw! Alle ballen verzamelen!

Kun je eigenlijk nog wel kinderen krijgen?
~~Gepast~~ / ongepast
Onderbouwing: hoe gaat het met jouw eisprong? Wil jij daar iets over kwijt? Op kantoor? Op Straat? Of over je cyclus misschien? Je zaad? Is ‘t wel snel? Schoon? Slim? Fris? Hoe hangen je ballen erbij? Nee? Niet gepast? Oké, next.

Mag ik een foto van je maken om thuis te laten zien? / Moet je zien, dit is er ook zo een.
~~Gepast~~ / ongepast
Onderbouwing: écht? Moet ik écht uitleggen waarom dit niet oké is?

Homoseksualiteit en transseksualiteit

En dan nog dat andere ding, iets wat veel mensen maar lastig vinden om te begrijpen. Mannen die óók na hun transitie op mannen vallen. Vroeger waren ze homo, maar in een meisjeslichaam. Nu zijn ze homo, in een mannenlijf. Hetzelfde geldt voor vrouwen die óók na hun transitie op vrouwen vallen. In hun mannenlijf vielen ze op vrouwen: ze waren lesbisch, maar zaten vast in dat lichaam. Na hun transitie vallen ze nog steeds op vrouwen. De mens in dat lijf verandert niet. Niet meer of minder dan jij en ik doen door de jaren heen. We hebben allemaal onze ervaringen en ingrijpende gebeurtenissen, waardoor we meer of minder veranderen. Maar we blijven in de kern dezelfde. De vraag “Waarom ben je dan een man geworden, als je nu homo bent. Dan had je toch beter een vrouw kunnen blijven?” mag je dus ook inslikken. Even nadenken, dit stukje teruglezen en kiezen voor een andere vraag. Bijvoorbeeld…

Lesje gepaste vragen

Welke vragen heb je nou écht, oprecht, als iemand vertelt dat hij/zij in transitie is of transseksueel is? Is het een vraag vanuit oprechte interesse of is het nieuwsgierigheid? Waarom vraag je niet gewoon “Hoe gaat het met je?” of “Hoe voel je je?” of, “tof en wat voor werk doe je?”. Afhankelijk van het antwoord dat je krijgt en de band die je met iemand opbouwt, kun je met toestemming verder vragen. Als jullie eenmaal het blote billen niveau van je vriendschap hebben bereikt, sta ik niet meer in je weg, maar tot die tijd, alsjeblieft, have some common sense. Als een collega je vertelt dat ze zwanger is zeg je dan:

“Nouuuu, geniet nog maar even van je vaaginaa, want straks! Stráks is het één uitgerekte, aan elkaar gehechte, pijnlijke bedoeling. En je borsten? Kind, ik zie het al, die staan nú al strak. Laat eens voelen?”

of vraag je:

“Hoe voel je je? Geen ochtendmisselijkheid hoop ik?”

Met antwoord 1 kom je terecht op de afdeling HR met een flinke seksuele intimidatie – klacht aan je broek. Met antwoord 2 ben je succesvol toegetreden tot de samenleving van beschaafde, welopgevoede en intelligente mensen – van harte gefeliciteerd. Zo is het ook als je iemand tegenkomt die transseksueel is. De onderbroekenregel. Alles wat onder het ondergoed zit, is seriously not your business en daar blijf je vanaf.

Gelijkwaardige relaties en domme vergelijkingen

Ik wil ook nog even ingaan op een andere opmerking die ik soms hoor in relatie tot transgenders. Namelijk de vergelijking met pedofielen. Want waarom zouden we alles maar moeten “goedkeuren”? En “waar gaat het heen?” Of “Het einde is zoek. Moeten we straks ook pedofielen een stem geven in de samenleving?”

Beste mensen. Als een pedofiel een relatie aangaat met een kind is dat never nooit en te nimmer een gelijkwaardige relatie. Er is dan altijd sprake van misbruik. Als een transseksuele man of vrouw een relatie heeft met een andere volwassen man of vrouw is er [uitzonderingen daargelaten] wél sprake van een gelijkwaardige relatie. De vergelijking met pedofielen is daarmee belachelijk en beledigend.

God en zo

Zo fijn, als Thomas verhuist, komt hij te wonen boven een jongeman die met Jezus leeft. Menno heet hij. Thomas vraagt aan Menno of hij aan God wil vragen hoe Hij denkt over homo’s en zo. Gelukkig houdt God van alle mensen, weet Menno te vertellen aan Thomas. Ook van homo’s.