Ik heb Sophie Zeestraten een keer ontmoet. Toen ze vertelde waar haar boek over ging, moest ik eigenlijk gelijk al huilen. Want hoe dan! Hoe kan een moeder haar kind verlaten? Een bepaalde vorm van beschaafdheid weerhield mij er op dat moment van om dat uit te roepen en in plaats daarvan zo braaf mogelijk te luisteren. Maar mijn hoofd en mijn hart gingen als een razende tekeer. Een meisje van 5 jaar was ze, toen haar moeder haar verliet – van de ene op de andere dag, zonder afscheid. Moederziel alleen was ze. Ineens. Waarom? En wat deed dat met haar? Dit boek raakt iedere moederziel.
Ik wil het niet weten
Toen ik hoorde dat een moeder haar kind had verlaten, wilde ik de informatie eigenlijk wegduwen. Alles wat te maken heeft met moeders die kinderen verliezen en kinderen die moeders verliezen valt in de categorie ONDRAAGLIJK. Puur omdat het mijn ergste nachtmerrie is. Ik ben de moeder die haar kinderen iedere nacht in moerassen ziet wegzinken, in donker water ziet verdwijnen, door auto’s ziet meesleuren en van ravijnen ziet storten. En ik ben de dochter van de moeder die dat ook heeft. We zijn zo nauw met elkaar verbonden dat alles wat ook maar raakt aan een verlies daarvan vrijwel direct wordt weggeduwd. “Ik wil het niet weten”, was mijn initiële gevoel, toen ik hoorde over Sophie’s levensverhaal.
Maar hoe dan?
Maar tegenover mij zat een prachtige vrouw. Een hele zachte, liefdevolle en warme vrouw. Een “echte moeder”. Zo eentje bij wie je op schoot kruipt, aan wie je vertelt hoe je dag was en die dan zachtjes over je haren aait en vertelt dat alles goed komt. Hoe kon een vrouw, die als meisje verlaten was door haar eigen moeder, toch zo “heel” zijn? Natuurlijk wilde ik antwoord op de vraag “Maar hoe dan?!! Hoe kon haar moeder haar verlaten!?”. Maar misschien wilde ik nog wel meer antwoord op de vraag “hoe is Sophie daar doorheen gekomen?”. Hoe is ze geworden wie ze is, ondanks haar traumatische verleden?
Ineens is het ook van anderen
Daarom wilde ik Moederziel lezen. En ook omdat ik het zo moedig vond, dat deze vrouw haar grootste trauma heeft verwerkt in een boek. Een boek dat nu van de wereld is. Een boek waar mensen zich in herkennen. Een boek waar mensen ineens eigen emoties, gevoelens en meningen over hebben. Want dat gebeurt.
Het eerste wat ik namelijk dacht toen ik de cover van Moederziel zag was “het is net Alela”. De foto op de cover lijkt bizar veel op mijn jongste dochter en het had zo een kinderfoto kunnen zijn geweest van mij of mijn zus. Al lezende kwam ik er ook nog eens achter dat Sophie is geboren op Curacao – het eiland waar ik de eerste 14 jaar van mijn leven heb gewoond. En dat zij werd geboren in de Kraamkliniek, waar mijn moeder (enkele jaren later) jarenlang werkte. En ook: Isaya is nu 5 jaar. De leeftijd die Sophie had toen haar moeder wegging. Ik kan niet eens een zin beginnen te formuleren waarin…..
Dat gebeurt, als je je persoonlijke verhaal deelt met de buitenwereld: dan wordt het ineens ook van anderen. En ik vind het moedig dat Sophie Zeestraten het desondanks durfde op te schrijven. Dus ik ging lezen…
Huilen en helen, moederziel alleen
De eerste drie hoofdstukken heb ik eigenlijk alleen maar zitten huilen. Want alweer: hoe dan! En: waarom? En ook: hoe kun je!
Maar bladzij voor bladzij (je blijft ze omslaan, het is een boek dat je als drukke moeder in een dag of twee verslindt) gebeurde er iets anders. Naar mate Sophie ouder wordt in het boek, groei en ontwikkel je als lezer met haar mee. De immense pijn, het onbegrijpelijke verdriet, het angstige onbegrip verandert eerst in boosheid, woede, verdringing, onrust en verwarring. En daarna langzaam aan in rust, begrip, acceptatie en er opent zelfs een klein deurtje naar vergeving. Aan het einde van het boek was ik niet meer aan het huilen. Het verhaal was rond. Het was helend.
De alles overstijgende moederziel
Sophie Zeestraten neemt je echt mee in haar boek, van die bange, verdrietige kleuter die alles verdringt tot aan de vrouw die ze nu is – de zachte, vriendelijke en warme moeder die haar verleden onder ogen is gekomen. Moederziel is een boek dat alle moederzielen een flinke klap geeft, de adem beneemt en enige moed vraagt om op te pakken. Maar het is ook een boek dat begrip kweekt voor vier generaties van vrouwen, van moeders & dochters, die allemaal op verschillende wijze getraumatiseerd, geschaad en gekwetst zijn en desondanks proberen het beste te doen. Vanuit liefde. Vanuit die alles overstijgende moederziel.
Een aanrader voor diegenen die meer inzicht willen in thema’s als vergeving, trauma(verwerking) en intergenerationele overdracht. Voor sommigen die zelf te maken hebben gehad met een traumatische jeugd. Voor anderen die op zoek zijn naar zinvol ‘leesvoer’ voor de zomer. En voor iedereen die op zoek is naar een boek met een ziel.
