Tijdens mijn studententijd en in de jaren voor ik mama werd ging ik ieder weekend. Toen Isaya klein en Alela er nog niet was, reisde ik ook stad en land met haar af om de mooiste musea te bezoeken. Maar toen Alela werd geboren lag het even stil. En toen kwam er nog even een pandemie bovenop. Maar sinds een aantal maanden draaien onze museumkaarten weer op volle toeren: ik neem de meisjes iedere week (soms zelfs twee keer per week) mee naar een museum. Heerlijk. Een fijn groen uitje. Ik laad op aan kunst, net als dat ik oplaad aan de natuur, mooie fictie, poëzie en muziek. Het vervult me, al die schoonheid, de verhalen en de passie & het doorzettingsvermogen van de kunstenaars. Zo inspirerend. Ik vind het heel leuk (en belangrijk) om de rijkdom en helende werking van de beeldende kunst mee te geven aan de kinderen. Op Instagram kreeg ik de vraag: “hoe maak je dat relaxed, gezellig en leerzaam, een museum bezoeken met kleine kinderen?” In deze blog deel ik mijn tips!

Waarom zou je een museum bezoeken met kleine kinderen?

Het antwoord op die vraag vind je in deze blog, over de invloed van kleuren, vormen en beelden op kinderen (en volwassenen). In die blog leg ik uit wat voor effect beeldende kunst heeft op je mentale, emotionele en geestelijke gezondheid. Kunst is een onuitputtelijke bron van inspiratie, fantasie, gezondheid en rijkdom. Kinderen dit vanaf een jonge leeftijd meegeven is een groot cadeau. Ook als ze het niet altijd zelf zo ervaren in het begin. Ik herinner mij nu met wrangende spijt en ongeloof in mijn hart de keer dat ik als kind verveeld over een bankje hing in het MET of MOMA in New York. Maar ondanks dat ik het toen saai vond, werd er tijdens die museumbezoeken een kunstzinnig zaadje in mij geplant. Ik ben mijn ouders eindeloos dankbaar hiervoor, want kunst heeft mijn leven eindeloos verrijkt als jongvolwassene en in sommige opzichten zelfs gered. En tegenwoordig is er in ieder museum een speurtocht voor kinderen, dus er is geen enkele reden meer om je te vervelen als kind. Kortom, de vraag zou niet moeten zijn “waarom zou je een museum bezoeken met kinderen?” maar: waarom niet?

Nou, waarom niet?

Afgaande op de DM’s op Instagram zouden de antwoorden zijn:

Mijn peuter is te druk en rent tussen de miljoenen aan kunst door tot iedere bewaker een zenuwinzinking heeft gehad.

Het is zo’n onderneming, met (twee of meer) kleine kinderen. Zeker in mijn eentje.

Het is duur.

Ik weet niet waar ik moet beginnen…

Allemaal super “legitieme” (begrijpelijke) redenen. En daar is deze blog voor. Om je te helpen deze obstakels te overwinnen zodat je samen met je kinderen kunt genieten van de prachtige musea die ons land rijk is. Deze tips gaan ervoor zorgen dat niet alleen je kinderen iets leren en je ze iets meegeeft voor het leven, maar dat jij ook zèlf oplaadt en geïnspireerd raakt. Want dat is toch wel een dikke vette bonus, dat jij als ouder/verzorger ook emotioneel/intellectueel/existentieel gestimuleerd wordt tijdens de uitjes met je kroost.

• 

• 

Een museum bezoeken met kinderen: mijn 10 tips

Tip 1: Museumkaart

Investeer in een museumkaart. Een jaarkaart voor volwassenen is ongeveer 65 euro en voor kinderen 32 euro. Entree tot een museum kost tussen de 10 en 20 euro, dus na een aantal bezoeken heb je de kosten eruit. Maar als je een museumkaart hebt ga je automatisch ooyk veel vaker naar musea, omdat het veel laagdrempeliger wordt. Ook kun je vaker korter gaan, wat ideaal is met kinderen: gewoon af en toe een zaal of verdieping. Zonder dat je het gevoel hebt dat je er “alles” uit moet halen of dat het zonde is van je geld. De feestdagen komen eraan: misschien is dit een leuke, duurzame tip voor je verlanglijstje!

Tip 2: Dicht bij huis

Begin dicht bij huis. Zoek op welke musea er in jouw stad, dorp of omgeving zijn. Doordat je weinig reistijd hebt en in de buurt bent van huis wordt het minder ingewikkeld om met kinderen te gaan. Zo kunnen jullie oefenen. Je kunt ontdekken wat voor jullie werkt, wat niet werkt, welke spullen je wel en niet nodig hebt en routines ontwikkelen. Na verloop van tijd kun je jullie museum radius uitbreiden. Abonneer je op de nieuwsbrief van de museumkaart, zodat je op de hoogte bent van exposities en activiteiten. Hier vind je een overzicht van alle musea in Nederland.

Tip 3: Speurtocht

In (bijna) ieder museum heb je een speurtocht, familiespel, kinderactiviteit of kinderatelier. Vraag er bij de balie naar bij aankomst. Speurtochten zijn een super leuke manier om kinderen enthousiast te krijgen voor een museumbezoek en om ze rustig aan te leren kijken naar kunst. Als er geen (passende) speurtocht is, kun je zelf opdrachtjes bedenken en je kinderen leren om vanuit de fenomenologie naar kunst te kijken. Dat kan heel simpel. Vraag je kind:

• Kies een schilderij uit in de zaal
• Vertel wat je op het schilderij ziet (voorwerpen, kleuren, vormen, mensen, emoties, dingen die opvallen)
• Welk gevoel geeft het schilderij je?
• Welk verhaal vertelt het schilderij?

Tot slot kan je kind vertellen waarom dit schilderij of beeld de moeite waard is om te bekijken. Wij beginnen deze korte “spreekbeurt” met de zin “Dit kunstwerk is bijzonder omdat….”.

• 

• 

---

Lees ook: Onze 17 favoriete milieuvriendelijke en vegan friendly uitjes met kinderen

---

Tip 4: Met een vriendje of vriendinnetje

Ga samen met een andere moeder of vader en kind(eren). Als kinderen samen door een museum kunnen banjeren vinden ze het alleen maar gezelliger. En ook heel fijn voor jou, omdat je met een volwassene kunt praten en elkaar kunt helpen.

Tip 5: Pauzes nemen

Neem pauzes. Veel pauzes. Zoveel als jullie nodig hebben. Desnoods na iedere verdieping of zaal. Neem genoeg eten mee, snoepjes en drinken. Bewaar alles in een kluisje en ga tussendoor naar je kluisje terug. Zoek een rustig plekje en ga even met elkaar zitten, wat eten of drinken, naar de WC, even de benen rusten.

Tip 6: Leg de regels uit

Leg de regels die gelden in een museum duidelijk uit voor of aan het begin van het bezoek. Dan weet je kind waar het aan toe is en wat wel en niet mag. In de meeste musea geldt bijvoorbeeld: niet rennen (hoewel er ook kindermusea zijn waar dit wel mag!), nergens aankomen (uiteraard uitzonderingen bij interactieve musea), niet gillen of roepen (gebruik je “museumstem” of binnenstem). Als je de regels niet weet, vraag dan aan een bewaker of hij de regels aan je kinderen wil uitleggen. Dat boezemt ook vast wel wat ontzag in! Dat ontzag vind ik iets heel moois, want kunst verdient niks minder dan ontzag, verwondering en bewondering (en soms wat afschuw en een heleboel andere emoties).

Tip 7: Accepteren dat het niet perfect is

“Hoe kan het dat alles bij jullie perfect loopt?” Variaties op die vraag krijg ik regelmatig. Ik heb er zelfs een hele blog aan gewijd. Want natuurlijk loopt niet alles perfect bij ons. Mijn peuter krijgt ook gewoon rustig een breakdown tussen miljoenen euro’s aan van Gogh. Mijn schoolkind kijkt ook gewoon zuur als ik te lang stil sta voor een schilderij en zij door wil. Maar ik vind al die dingen normaal. Ik plak er geen oordeel op. Natuurlijk zucht ik als iemand “zeurt” om een snoepje of voel ik irritatie als er iemand gilt in een doodstille zaal. Maar ook dat vind ik allemaal binnen het spectrum “normaal” vallen. Mijn kinderen zijn 3 en 6, natuurlijk lopen de dingen wel eens in de soep! Maar die soep is nog steeds een super mooi museum waar ik met mijn kroost rondloop en dat is geweldig genoeg. Perfectie is niks minder dan perspectief. En kunst is bij uitstek een prachtige manier om te leren over perspectief!

Tip 8: Comfort in het museum

Het is de moeite waard om even uit te zoeken welke regels voor draagzakken, wagens, steps en tassen gelden in het museum dat je gaat bezoeken. Een kinderwagen mag eigenlijk altijd wel, maar kan onhandig zijn als er veel verdiepingen zijn en weinig liften. Een draagzak is ideaal, maar je mag je kind nooit op je rug dragen (ivm mogelijkheid op het beschadigen van werken). Dus als je kindje groter is, kan dat een probleem zijn. Als ik Alela een paar uur op mijn buik draag, ben ik best gesloopt aan het einde van de dag. Ik vind onze draagzak waarin ze ook vooruit kan kijken ideaal, omdat ze dan op de perfecte hoogte kan meekijken. Je mag natuurlijk in geen enkel museum steppen, maar er zijn ook musea waar je niet eens naar binnen mag met een step, zoals het Rijks (dus zorg dat je hem kan inklappen en in een tas kunt proppen). Wat je ook kiest, zorg ervoor dat je minimaal één manier hebt om kleine kinderen te dragen (zak of wagen), want alleen maar lopen is te pittig voor die kleine pootjes.

Tip 9: Rituelen

Bouw aan museum rituelen met je kinderen. Het doen van een speurtocht is er bijvoorbeeld een. Maar lekker wat drinken in het museum café kan natuurlijk ook een gezellig ritueeltje zijn. Net als het meenemen van een schetsblok en je favoriete werk natekenen. Wij kopen ook altijd aan het einde van het bezoek een kaart in de museumshop: de meiden mogen dan allebei een kaart kiezen van het werk dat ze het allermooist vonden. Je kunt ook speciaal museum eten meenemen: iets wat je altijd klaarmaakt als jullie naar het museum gaan en daar samen oppeuzelen. De meisjes krijgen altijd een klein linnen zakje met snoepjes mee die ze in eigen beheer hebben.

Tip 10: Met de trein naar het museum

We doen al bijna 4 jaar alles lopend, fietsend en met het OV. Soms huren of lenen we een auto, als het niet anders kan en compenseren dan de CO2 uitstoot. Naar musea buiten de stad gaan we dus ook altijd met de trein. Dat is best een onderneming met kleine kinderen, maar we hebben onze handigheid er in gekregen. Hoofdstuk 9 van De groene mama gaat helemaal over milieuvriendelijk reizen met kinderen. Daarin vind je ook tips voor reizen met het openbaar vervoer met (kleine) kinderen.