Dit artikel verscheen op 25 januari 2025 in vrij! magazine – het weekendtijdschrift van 12 regionale dagbladen, waaronder het Haarlems dagblad, Leidsch Dagblad, de IJmuider Courant, De Gooi- en Eemlander en Noordhollands Dagblad.
Ik ben al twee uur bezig met schrijfontwijkend gedrag. Waarom toch? Ik wilde dit artikel zelf schrijven! Ik weet natuurlijk wel waarom ik er tegenop zie. Het wordt confronterend. Het wordt veel schrappen, omdat ik niemand wil kwetsen, maar ook mezelf niet te kwetsbaar wil maken voor oordelen van anderen, door wat ik deel.

Hoi, hier is je nieuwe zusje

Na een scheiding kiezen veel mensen er bewust of onbewust voor om zich weer open te stellen voor nieuwe liefde, een nieuwe relatie. Als het lijkt te werken, die nieuwe liefde, is de behoefte vaak groot om de volgende stap te zetten. Een stap die je eerder ook al nam: samenwonen. Maar nu na een scheiding. Je neemt dus allebei nogal wat bagage mee, naar dat nieuwe liefdesnest. En als jullie kinderen hebben uit de vorige relatie, is de omvang van die bagage ineens XXL. Al die nieuwe persoonlijkheden, rollen binnen het gezin en ervaringen worden samengevoegd. Hier is je nieuwe zusje. Hier is je nieuwe zoon. Hier is je nieuwe moeder. Maar dan een ander woord. Gebruiken we nog steeds stief? Of zijn er inmiddels allemaal prachtige andere benamingen bedacht? Ik zal het straks eens Googlen. Waar het op neer komt: samengestelde gezinnen. Met een scheidingspercentage van ruim 40% zijn er nogal wat van die nieuw samengestelde gezinnen. Maar ook bij dat nieuwe gezin hoort een percentage. Van de samengestelde gezinnen eindigt ruim 60% weer opnieuw in een scheiding.

De roze wolk

“Waarom zou je, als je deze percentages kent, überhaupt nog beginnen aan een samengesteld gezin?” Deze vraag leg ik Wendy van Vliet en Mariska Rijnhart, van Kenniscentrum Kind en Scheiding voor. “Dat is vaak de roze wolk waar mensen op zitten als ze na een scheiding weer opnieuw verliefd worden. Dan werkt je brein even heel anders. In die verliefde toestand wil je bouwen aan het leven samen en lijkt een gezin en een gezinsleven heel fijn. Helaas verandert de roze wolk vaak in een donderwolk.”

Dit is niet zoals ik het had gewild

Ik vond scheiden het zwaarste dat ik ooit heb gedaan. Ondanks dat we goed met elkaar omgaan, als echte co-ouders de werkstukken, knutsels voor Sinterklaas, ouderavonden en tandartsafspraken door spreken met elkaar en zoveel mogelijk één lijn proberen te trekken waar het de opvoeding van de kinderen betreft, was het de zwaarste tijd uit mijn leven. Dit is niet zoals ik het had gewild.

Welmoed (46) herkent dit. Ze is moeder van een tweeling van 15 jaar en sinds 8 jaar gescheiden. Ze gaat goed om met haar ex: ze kan op hem rekenen als het gaat om de zorg en opvoeding van hun dochters en jaarfeesten als Oud & Nieuw worden gezellig samen gevierd. De eerste jaren na de scheiding waren zwaar, mede omdat ze nog geen eigen woning hadden. Inmiddels heeft Welmoed een fijn huis, liefdevol ingericht, vol met zorg geselecteerde meubels, grote planten, gezellige kaarsjes en kunst aan de muren. Als medewerker van een galerie heeft ze er oog voor: schoonheid vinden in kunst, muziek, theater en de natuur. Deze passies deelt ze met haar vriend, met wie ze nu 7 jaar samen is en die werkzaam is als muzikant. Maar daar houdt het niet op: ook in het gezinsleven vinden ze elkaar, omdat hij net als zij een gescheiden ouder is met een tweeling. Net als Welmoed heeft hij dochters (10). Ze hebben elkaar in de Vrijplaats in Leiden ontmoet en ondanks zijn wat onhandige openingszin was het gelijk raak. “Ik vond hem eigenlijk te fris en te knap. Ik viel altijd een beetje op van die scruffy bad boys. Maar we hebben uren met elkaar gepraat en hadden zoveel raakvlakken: het ging zó makkelijk. We kunnen nu, jaren later, nog steeds zo goed met elkaar praten en lachen. We inspireren elkaar, of het nu gaat om kunst, muziek, plantaardig eten, het klimaat, maatschappelijke betrokkenheid. Ik ga helemaal aan als ik met hem ben. Het voelt zo goed. Ik zie mezelf oud worden met hem. Maar samenwonen, nee, dat gaan we voorlopig niet doen”.

Voor Jason (52) was scheiden een van de zwaarste keuzes die hij ooit heeft gemaakt. Twaalf jaar geleden inmiddels, waarvan al weer 11 heel gelukkig met zijn vrouw Lyn (37). Maar de schuldgevoelens en de jarenlange zoektocht naar wat het beste werkte voor iedereen in zijn oude kerngezin en zijn nieuwe samengestelde gezin zijn hem niet in de koude kleren gaan zitten. Jason heeft twee inmiddels bijna volwassen dochters uit zijn eerste huwelijk en samen met Lyn een dochter van bijna 9. Ze hebben een groot huis in Haarlem, waar Jason veel aan heeft verbouwd, zodat het een fijne plek is voor deze 4 vrouwen van wie hij eindeloos veel houdt. Maar het was een enorme zoektocht. Lyn: “We gingen na een half jaar samenwonen en dit is het 5^e huis waarin we als samengesteld gezin wonen. Met minstens het dubbele aantal manieren van samenwonen en co-ouderschap. We hebben zelfs weer een tijdje in twee huizen gewoond, toen Jason’s oudere dochters dit nodig hadden. Een zware tijd, omdat ik week op week af alleen was met een kleine baby. Maar op dat moment was het nodig.”  Jason: “We hebben altijd de kinderen op de eerste plaats gezet, zonder onszelf daarbij te vergeten. We wisten vanaf het begin dat we bij elkaar wilden zijn en Lyn is heel goed in out of the box denken. Dus als we merkten dat het niet werkte, gingen we weer om tafel en zochten naar nieuwe oplossingen om het wél te laten werken.”

Een droomplaatje

Al sinds ik heel jong was zag ik dit droomplaatje voor me: een gezin, twee ouders, kinderen. Ik kreeg het. Ik kreeg het! Een immens geluk. Mijn twee dochters zijn de mooiste geschenken ter wereld. Iedere dag ben ik er dankbaar voor. Wat ik niet wilde: mijn dochters door de verscheuring van een scheiding moeten leiden, door het wekelijks moeten missen van een van de ouders, het wonen in twee huizen, de rouw en het verdriet. Wat ik ook niet wilde: het alleen doen.

Maar ik doe het wel. Want behalve afschuwelijk is scheiden ook het meest bevrijdende dat ik ooit heb gedaan. Ik heb de afgelopen drie jaar stukje bij beetje mezelf teruggevonden, bijna alle overtuigingen die ik over mezelf had – alle beklemmende, kleinerende, verstompende, negatieve, beperkende, diepgewortelde overtuigingen – van me af gewerkt. In therapie, in de klimhal, in gesprekken met familie & vrienden en in een ijskoud meer. Behalve een enkele. Een hardnekkige: ik wil een gezin zijn met twee ouders. Ik wil het niet alleen doen.

Welmoed groeide niet op met dit droomplaatje. Haar ouders gingen uit elkaar toen ze 3 jaar was. Maar dat neemt niet weg dat haar eigen scheiding ontzettend zwaar was. En dat het verlangen, om weer opnieuw een gezin te vormen met haar nieuwe partner, er regelmatig was en is. “Maar het is financieel niet echt haalbaar. We hebben vier dochters in de tienerleeftijd en zo’n groot huis kunnen we momenteel niet betalen. Ook hadden we echt wel een paar jaar nodig om te komen op het punt waar we nu zijn – dat we allebei durven te zeggen: ‘ik voel de intentie om met jou oud te worden’. Ik weet ook helemaal niet of ik het full time aan zou kunnen, dat volledig áán staan als we samen zijn. Hoewel het soms wel eens eenzaam is, zeker nu de meiden in de puberteit zitten en vaak hun eigen ding doen, geniet ik ook van mijn eigen opgebouwde leven en ons huis. Ik denk nu zelfs dat het onze relatie helpt, dat we niet samenwonen.”

“Ze overzien van te voren niet hoe ingewikkeld het is”

Financiën kunnen dus een reden zijn om niet samen te voegen. Net als dat ver weg van elkaar wonen dat kan zijn. Geld is echter ook vaak een reden waarom gezinnen wél samenvoegen. Van Vliet:  “Als je kijkt naar de huisvestingsproblematiek en financiële zorgen die er vaak na een scheiding zijn, is samenvoegen niet altijd alleen maar een keuze vanuit liefde. Sommige mensen maken sneller de stap om te gaan samenwonen, omdat ze een huis niet in hun eentje kunnen betalen. Het proces wordt dan versneld, wat allerlei gevolgen met zich meebrengt. Veel mensen realiseren zich niet wat er allemaal komt kijken bij het samenvoegen van gezinnen. Ze overzien van te voren niet hoe ingewikkeld het kan zijn als twee gezinnen, twee systemen met eigen persoonlijkheden, gewoonten, ervaringen en rollen, bij elkaar gaan wonen. Het loopt vaak spaak in de band tussen de stiefouder en de kinderen van de nieuwe partner. Want wat heeft deze wel of niet te zeggen over de kinderen? Veel stiefouders raken opgebrand. Maar ook bijvoorbeeld met en tussen nieuwe stiefbroertjes en -zusjes loopt het niet altijd lekker.” Op dit punt komen ze vaak bij het Kenniscentrum Kind en Scheiding. Ze zoeken steun, advies en informatie op het spreekuur, tijdens een bijeenkomst, via telefonisch contact of in de online brochures.

Jason en Lyn zijn het afgelopen decennium min of meer afgestudeerd op de complexiteit van het samengestelde gezin en de huisvestingsuitdagingen die daarbij komen kijken. Cum Laude zou ik wel willen zeggen, want ik zit vol respect en bewondering te luisteren naar hun verhaal. Jason: “We hebben eerst een tijdje anti-kraak gewoond. Daar werd onze dochter geboren. Mijn oudere dochters woonden toen in het weekend bij ons. Toen we a-la- minute uit deze woning moesten, kwamen we terecht in een ruim huurhuis ver uit het centrum. Plek voor iedereen – waardoor de meiden meer dagen bij ons konden zijn – maar niet de plek voor ons. Lyn voelde zich er niet gelukkig en ik zag aan mijn oudere dochters dat ze heel gereserveerd waren bij ons. Ik had het gevoel dat ik mijn meiden kwijt was. Ik realiseerde me dat het anders moest.” Lyn: “Ik voelde ook heel sterk ‘ik moet hier weg’. Dus ik ging nadenken over een nieuwe structuur.”

“Toen kwamen we terecht in ‘het Grote Huis en het Kleine Huis’.” Lyn kocht een kleine woning in het centrum van Haarlem – dat Jason helemaal verbouwde en waar hij week op week af met Lyn en hun dochter woonde. De andere week woonde hij met zijn oudere dochters in een ruimere huurwoning, een stukje verderop. “Het was financieel een hele zware tijd. Ik betaalde nog mee aan de hypotheek van mijn ex, huurde het huis in het centrum en verbouwde de kleine koopwoning. Het was financieel niet houdbaar, maar voor mijn dochters wel goed. Doordat ik ze week op week af had – en zij dus minder vaak hoefden te wisselen van (t)huis – maar ook doordat we tijd met z’n drietjes hadden, gingen de meiden zich echt thuis voelen in dit huis. Toen ik zag dat zij ontspanden, kon ik zelf de emotionele kramp en de schuldgevoelens van de scheiding voor  een groot deel loslaten.” Het doel was bereikt. Dat was een opluchting, maar het was voor Lyn wel óók zwaar: “Ik was veel alleen en we hadden geen kruimel te besteden doordat we een samengesteld gezin waren met hele andere financiële behoeften en beperkingen dan wanneer we elkaar niet na een scheiding hadden ontmoet.” De volgende stap voor Lyn en Jason was dus toch weer full time samenwonen.

De broodtrommels met korstjes en de modderige laarsjes in de gang

Mijn vriend en ik zijn allebei heel dankbaar en blij dat we onze eigen koop- en huurwoning hebben en dus geen huisvestingsdruk voelen. En hoewel mijn hart verlangt naar een gezin met twee ouders, zegt mijn hoofd dat het beter is dat ik vrede sluit met het feit dat we een gezin van drie mensen zijn: één mama, twee kinderen. Ik schaam me diep hoe ondankbaar dat klinkt. Waarom zou ik daar “vrede mee moeten sluiten?” Waarom tel ik niet gewoon mijn zegeningen? Hoeveel mensen willen kinderen, maar het lukt niet. Hoeveel mensen zijn hun partners verloren aan ziekte en ongeluk, in plaats van een bewust gekozen scheiding? Ik heb twee prachtige, gezonde dochters. Dat is toch genoeg? Natuurlijk zijn ze genoeg. Vanaf de dag dat ik moeder werd heb ik mij geen seconde meer afgevraagd wat de zin van het bestaan is: ik zie dat iedere dag weerspiegeld in hun mooie, lieve, intelligente ogen. Ik voel het in de armpjes die ze om mijn nek heen slaan. De warme lijfjes die in de ochtend tegen me aan kruipen. Het gelach, het gehuil, de tekeningen op de keukendeur, de broodtrommels met korstjes, de modderige laarsjes in de gang. Ik tel mijn zegeningen iedere dag.

Maar ergens knaagt een diep verlangen naar die droom. Een gezin waarin ik niet alleen sta. Waarin mijn dochters opgroeien met twee ouders. Waarin mijn partner ’s avonds thuis komt, me een kus geeft en vraagt “hoe was je dag?”. En dat we, als de kinderen slapen, tegen elkaar aan kunnen krullen en praten over wat de kids hebben gedaan, gezegd, gedeeld, gegrapt, geboeft. Waarin ik kan zeggen “doe jij de kliko? Ik bestel de boodschappen”. Waarin even een hand op mijn arm ‘s ochtends om 7:55 uur genoeg is om me rustig te laten ademhalen als mijn jongste dochter besluit dat ze zich tóch moet omkleden omdat haar maillot kriebelt. Waarin… zoveel momenten zijn er, die ik zou willen delen.

Jolene, don’t come for my man

Welmoed: “Ik kon soms echt boosheid voelen, als er weer eens iets stuk ging in huis en ik er weer alleen voor stond. Of jaloezie, als hij ging optreden en ik alleen thuis zat. Ik vond hem zo leuk, knap en geweldig, ik dacht, ‘ze staan in de rij voor hem’. Maar dat verdween naarmate de jaren vorderden. Niet hoe leuk ik hem vond, maar dat achterdochtige. Ik werd gek van de onzekerheid, maar dat vond ik ook een beetje problematisch van mezelf. We maakten zoveel mee samen, ziekte en zorgen, grote levensbeslissingen, maar ook veel momenten van geluk en genegenheid. Ik durfde daarbij steeds beter aan te geven wat ik nodig had. Ik had bijvoorbeeld de behoefte dat we naar elkaar zouden uitspreken dat we de intentie hebben om samen oud te worden. Dat kan natuurlijk alleen als je dat ook echt zo voelt. Het duurde een paar jaar voor mijn vriend daar ook was. In het begin wilde hij er nooit uitspraken over doen. ‘Ik hou gewoon van je en we hebben het nu toch gewoon leuk?’ Na een aantal jaar veranderde dat. Het blijft natuurlijk een intentie – we zitten nergens aan vast en je kunt niet uitsluiten dat je iemand anders tegenkomt, maar zowel het verbonden zijn als het elkaar vrijlaten gebeurt nu vanuit een basis van vertrouwen. Dat punt bereiken kon doordat we samen ervaringen en zo vertrouwen opbouwden – er kwam gewicht aan – en zo kwam er rust bij mij. We kunnen elkaar niet heel veel zien door het gescheiden co-ouderschap en dat is soms moeilijk. Maar ik voel berusting in dat we, als de kinderen ouder zijn, nog een heel leven samen kunnen wonen.”

Bij die berusting ben ik nog niet aanbeland. Ik loop een aantal jaar achter op Welmoed en zit nog een beetje in die fase dat ik bang ben dat een of andere Jolene mijn super leuke, intelligente, knappe, sterke meneer wegkaapt. Maar ik wil niet vanuit angst mijn levenskeuzes maken. En daarbij ervaar ik ook veel voordelen van het niet hoeven delen van een huishouden. Lekker mijn eigen plan met de kids trekken, niet met een andere volwassene rekening moeten houden – met diens voorkeuren, humeur, worstelingen, energie en frustraties. Gewoon een eiland met z’n drietjes. We zijn daar ook goed in, zijn een heerlijke drie eenheid. Drie pluizenbolletjes die de hele dag tegen elkaar aan geplakt kunnen zitten, aan elkaar kunnen plukken, musea door dartelen, koekjes bakken, canvassen beschilderen, torens bouwen, boekjes lezen, bossen bebanjeren en boulders beklauteren. We hebben niemand nodig, in de afhankelijke zin. We zijn compleet.

Nieuwe broer(s) en zus(sen) uit het niets

Maar dat is uiteindelijk niet de reden dat ik steeds vaker denk dat een samengesteld gezin niet een optie is; omdat er “geen ruimte” zou zijn voor anderen in ons gezin. Die ruimte maak ik met liefde. Het is zelfs niet dat ik niet meer geloof in de verheerlijking van het gezin: ik heb genoeg mensen gesproken die in een seksloos, uitgedoofd, uitgeput en soms zelfs liefdeloos huwelijk zitten. Maar dat neemt niet het verlangen naar een levenspartner weg. De echte redenen: Ik wil mijn kinderen niet nog een keer (het risico op) een scheiding laten doormaken. En ik wil ze geen nieuwe broer(s) en zus(sen) geven, vanuit “het niets”. Je groeit op in een gezin, neemt je eigen plek in, iedereen heeft bepaalde rollen, die veranderen met de jaren, je groeit met elkaar. En dan krijg je ineens als een soort aardbeving de rollen, veranderingen en processen van dat andere gezin erbij. Niemand is erin geboren en ernaar toe gegroeid. De jongste is de jongste niet meer, de oudste de oudste niet meer, je plek binnen het gezin verandert. En dan heb je nog de verschillende opvoedstijlen en idealen, de rol van de nieuwe ouder tegenover de kinderen, ongelijke financiële mogelijkheden en (daarbij gepaarde) financiële gevolgen van samenvoegen. En sommige kinderen leven zelfs in twee verschillende samengestelde gezinnen, allebei met hun eigen leden en dynamieken. En waarvoor? Omdat mama/papa verliefd is? Niet alleen wil zijn?

Welmoed erkent de complexiteit, maar denkt ruimer of lichter over deze kant van het samengestelde gezin. “Mijn dochters zouden er niet om staan te springen als we zouden gaan samenwonen, dus ik zou dat zeker niet zomaar meer doen. Maar ik denk dat kinderen aan veel meer kunnen wennen dan we ze tegenwoordig toeschrijven. En dat dergelijke levensveranderingen ook echt kunnen bijdragen aan meer weerbaarheid en positieve ontwikkeling. We hoeven niet als curling parents alle obstakels maar uit de weg te ruimen. Dan komen ze straks in de echte wereld terecht en worden direct overspoeld, omdat ze niks hebben meegemaakt. En eerlijk, die percentages scheidingen van samengestelde gezinnen doen mij ook minder, omdat ik een onwijze romanticus ben. Ik stort me graag in de Liefde.”

Die Liefde is onder het verbouwingsgruis van Jason en Lyn de echte rode draad door hun verhaal heen. Anders dan bij Welmoed en bij mij is er wél iemand geboren in hun samengestelde gezin. “Onze baby was ook zeker een belangrijke reden om te blijven werken aan onze relatie en de oplossingen voor ons gezin” vertelt Lyn. Dat kan ik mij als moeder goed voorstellen, maar aangezien ik inmiddels ook mijn bachelor in Liefde na Scheiding probeer te halen, zie ik ook de enorme kracht van de liefde voor elkaar, die Jason en Lyn vooruit heeft gestuwd. Tot het punt waarop ze nu zijn aanbeland: rustig vaarwater. “De meiden gaan heel goed, de oudste is zelfs al het huis uit en geniet van haar studie. De middelste is zich aan het oriënteren op studeren. De jongste zit lekker in haar vel.”  En Jason en Lyn zitten voor het eerst in jaren niet in een verbouwing of verhuizing, maar kunnen genieten van het resultaat van hun harde werken.

Keihard werken… maar dit werkt

Want hard werken, dat is het. Een paar jaar geleden zag ik nog niet zoveel obstakels. Mijn eerste relatie na de scheiding duurde een jaar en samenwonen leek mij op termijn het meest logische gevolg. Nu, ruim 1,5 jaar in mijn huidige relatie lijkt de mogelijkheid dat we ooit een nieuw, samengesteld gezin gaan vormen, verder weg dan ooit. Ik word al moe als ik alleen maar dénk aan hoe gecompliceerd een samengesteld gezin is. Het moet allemaal maar precies goed passen en aansluiten. En zelfs dan klinkt het nog als keihard werken.

Rijnhart: “Dat is het zeker. Maar niet onmogelijk. We hebben gelukkig ook veel voorbeelden gezien waarbij het wél goed gaat. Het is belangrijk om van te voren alles goed door te spreken: verwachtingen, afspraken, taken en mogelijke obstakels. Maar ook tijdens het samenvoegen en samenleven op structurele basis te blijven communiceren en evalueren. We hebben hier bijvoorbeeld de gesprekswaaier voor ontwikkeld, waarmee ouders in een samengesteld gezin het gesprek kunnen blijven voeren met elkaar, aan de hand van gerichte vragen en opdrachten. Daarnaast is het essentieel om de kinderen zoveel mogelijk mee te nemen in het proces, zodat ze het gevoel hebben dat ze er onderdeel van zijn. Verder is het ontzettend belangrijk om te voorkomen dat kinderen in een loyaliteitscrisis terecht komen. De ex partner speelt hier een rol in: als deze “toestemming” geeft aan de kinderen om de nieuwe partner aardig te vinden, diens autoriteit te accepteren en respectvol spreekt over de ex en de nieuwe partner, wordt het voor de kinderen een stuk minder ingewikkeld. Ook het samen opbouwen van nieuwe tradities binnen het samengestelde gezin is heel helpend. De feestdagen en vakanties zijn hier heel geschikte momenten voor. En tot slot: neem de tijd. Overhaast het samenwonen niet.”

Die goede communicatie noemen Jason en Lyn ook als eerste, als ik vraag hoe hun relatie deze zoektocht heeft overleefd. Jason: “We bleven altijd met elkaar in gesprek. Over de praktische oplossingen en over hoe we ons voelden. Bijna alle vrije uurtjes ging het daarover. Dat waren soms echt pittige gesprekken, waarin we over onze eigen ego’s en schaduwkanten heen moesten stappen, om de ander te blijven begrijpen, helpen en respecteren. Het waren geen ruzies, maar het voelde soms wel alsof je met je knieën door het grind werd getrokken. We kwamen er echter altijd weer sterker uit. En in de basis wisten we heel zeker dat we van elkaar hielden en het leven met elkaar aan wilden gaan.” Maar ook het contact met Jason’s ex was essentieel. “We zijn blijven praten met elkaar, door de boosheid, het verdriet en de pijn van de scheiding heen, voor onze dochters. Lyn en ik hebben haar ook steeds betrokken bij de keuzes en stappen die we als gezin maakten.”

Het rouwproces na een scheiding

Het is zo kwetsbaar en verschillend per persoon, gezin en situatie. Je kunt niet eenduidig bepalen wat wel of niet werkt, alleen wat wel en niet helpend is. Daarom wilde ik andere gescheiden ouders en professionals spreken en er over schrijven. Zodat meer mensen zich kunnen herkennen in onze verhalen en weten dat er plekken als Kenniscentrum Kind en Scheiding zijn. Maar ik hoop dat dit artikel ook een steun is in het rouwproces van jezelf en dat van je kinderen. Rouwen om de kapotgelopen relaties en het loslaten van het verlangen naar een gezin met twee ouders. Het proces ook van erachter komen wat je precies wilt en achter de keuzes voor je gezin staan. Als je gaat scheiden moet je bereid zijn om het leven alleen aan te gaan. Scheiden met het idee dat je je oude gezin na verloop van tijd eenvoudig weg “inruilt” voor een nieuw samengesteld gezin met bijbehorende levenspartner is niet realistisch. Als het überhaupt al past in het rouwproces van je kinderen na de scheiding, is samenvoegen is kei- en keihard werken.

Jullie eigen paadjes creëren

Als je jong bent en je krijgt een relatie liggen er verschillende Mogelijke Paadjes met bijbehorende Perspectieven voor je klaar. Je hoeft deze paadjes niet te volgen en ze zijn ook zeker niet voor iedereen ‘aangelegd’, maar je kunt: gaan samenwonen, trouwen, kinderen krijgen. Na een scheiding– zeker na een lange relatie waar kinderen uit voort zijn gekomen – ligt er een compleet ander pad voor je. Een pad vol mogelijkheden, want je kunt iedere dag weer opnieuw voor elkaar kiezen, zonder dat je “aan elkaar vast zit” vanwege een hypotheek, financiën en de gevolgen voor de kinderen, maar gewoon omdat je van elkaar houdt. Je hebt vaak ook meer tijd met elkaar zonder kinderen – iets waar de meeste getrouwde stellen alleen maar van kunnen dromen.

Dat deel van gescheiden zijn is heel erg fijn. Het geeft me de kans om mijn leven met mijn kinderen en mijn dagen zonder ze zelf vorm te geven. Mijn eigen paadjes te creëren, ook met mijn vriend. Wel de ruimte om te groeien, zowel samen als alleen, maar terwijl je allebei op eigen benen staat. Daarom focus ik me nu vooral op mezelf en mijn gezin van drie. En geniet ik zo nu en dan van mijn knappe meneer. En natuurlijk knagen de vragen op de achtergrond: hoe houd je een relatie zonder het perspectief van het gangbare sterk en betekenisvol? Hoe kun je je in zo’n relatie veilig voelen? Hoe houd je de verbinding als enkel geliefden in plaats van levenspartners?

Welmoed: “Bij ons was het Tijd. Je gaat sowieso dingen met elkaar meemaken. Fijne dingen, maar ook zware, diepe dalen. Dat verbindt. We hebben onze eigen grond onder onze voeten gelegd, door apart te wonen. Maar ook zoveel met elkaar gedeeld. We weten wat we aan elkaar hebben, ook in kwetsbare situaties en voelen dat we het allemaal – het mooie en het pijnlijke – met elkáár willen beleven. De liefde is verdiept. Dat voelt fantastisch. Ik gun dit zoveel andere mensen.”

Voor nu vertrouw ik daarom op de kracht van de liefde en de tijd. En dat het allemaal naast elkaar mag bestaan: het gemis én het besef dat niet samenvoegen het beste is voor ons.

Verder praten? Ben je een gescheiden ouder en kies je er ook bewust voor om jullie gezinnen niet samen te voegen? Mail je verhaal naar columnsbykari@gmail.com.

Meer lezen? ‘De mijne zijn de liefste’ van Magda Hengst en Karin den Hollander. Voor kinderen: ‘Hutspot en Couscous’ van Mariël Roelfsema-Maas.

Online: https://www.kenniscentrumkindenscheiding.nl/pagina/samengestelde-gezinnenhttps://stiefacademienederland.nl/
Voor kinderen: https://www.villapinedo.nl/

Dit artikel is geschreven in opdracht van Mediahuis. Meer lezen? Bekijk ook dit artikel over de rijkdom van schermarm opvoeden.