Beste wensen voor het nieuwe jaar! De afgelopen weken heb ik met veel verschillende mensen gesprekken gevoerd over “goede voornemens”. Sommigen hadden gelijk een enthousiast lijstje klaar, terwijl anderen met een boze wenkbrauw en diepe overtuigingen opsomden waarom goede voornemens niet werken. Maar, na even doorvragen en vertellen over mijn doelen voor het nieuwe jaar, kwam eigenlijk iedereen wel los. Een moment van berusting, waarin je nadenkt over alles wat er is gebeurd de afgelopen periode en wat je wilt doen, bereiken, ervaren en beleven de komende tijd, daar blijken toch wel veel mensen behoefte aan te hebben. Ongeacht de initiele gevoelens over goede voornemens viel me op dat veel mensen – en vooral ook veel mannen – yoga noemden als iets wat ze graag (vaker) willen gaan doen. Ze liepen echter tegen verschillende obstakels aan. Obstakels die relatief eenvoudig te overwinnen zijn. Daarom gaat mijn eerste blog van 2025 over yoga! Hoe maak je jouw yoga practice “eigen”: hoe creeer je een routine die goed voelt, vol te houden is en aansluit bij jouw persoonlijke wensen en doelen?
Het plaatje versus de werkelijkheid
Misschien ging er al een klein lampje branden tijdens het lezen van de inleiding. Een “succesvolle” yoga practice heeft niks (maar echt, niks!) te maken met het plaatje dat je in je hoofd hebt opgebouwd over “hoe yoga hoort”. De meest voorkomende obstakels die mensen aan mij vertellen, als het gaat over yoga zijn:
- Ik heb geen tijd
- Ik ben niet lenig genoeg
- Ik heb geen plek in huis waar ik het kan doen
- Ik vind het lastig om tijd en ruimte te maken omdat ik kinderen heb
- Ik kan nooit zo goed worden als de mensen in mijn yoga les
Bij die laatste zeg ik altijd: ben je rustig en bewust aan het ademhalen tijdens een oefening? Dan is je houding succesvol. Los van of je je tenen kunt aanraken, lang ingevlochten voorovergebogen kan blijven staan op één been of je knieen naast je oren krijgt. Als je kalm, diep en bewust ademhaalt, doe je yoga.
Ik doe nu bijna 20 jaar yoga – de eerste 10 jaar volgde ik veel en verschillende soorten lessen. De afgelopen 10 jaar deed ik yoga thuis, omdat dit beter in mijn mamaleven past. Ik heb veel fijne yoga docenten gehad. Maar slechts drie leraren zijn mij écht bijgebleven. De eerste twee zijn mijn kinderen. Daar heb ik het meeste van geleerd tijdens mijn yoga sessies. Maar daarover later meer. De derde, meest wijze les die ik heb geleerd van een yoga docent was tijdens een yoga vakantie toen ik een jaar of 22 was.
Ik stond aan een zwembad te yoga’en, met heerlijk uitzicht op de zee en een Australische zonnegod die in een linnen broek naast me zijn morning practice deed. Het complete plaatje zeg maar. Ik vouwde mezelf dubbel, zoals mijn lichaam dat redelijk van nature kan. De docent keek naar me en zei “I am not impressed by the fact that you can fold yourself in half. If you don’t use your core and your breath, it’s not yoga“. Mijn ego was een beetje gekrenkt. Hoezo was dit niet impressive? Iedereen vindt dit toch een knap kunstje? Pas veel later, toen ik complete yoga ego death bereikte door yoga te doen met een dartelende peuter om mij heen en een baby aan mijn borst in de draagdoek, begreep ik wat die docent bedoelde.
Ademhaling en Core
Het gaat er bij yoga niet om hoe ver, lang, recht, dubbel, diep je kunt, het gaat erom dat je ademhaling centraal staat en dat je iedere beweging vanuit je core doet. Je core, dat is dat krachtige deel onder je buik. Je bekken, je onderbuik, het gebied van je solar plexus chackra tot je sacral chackra – als je dat iets zegt. Het gedeelte dat je voelt als je terugdenkt aan de kracht die je gebruikte tijdens je bevalling. De spieren die je aanspant als je buikspieroefeningen doet of iets zwaars moet tillen. Gewoon, je kern. Als je die kunt localiseren en als je ondertussen rustig en bewust ademhaalt, nou, dan zit het helemaal snor met jouw yoga practice.
De perfecte omstandigheden voor yoga of yoga onder alle omstandigheden?
Het is mijn yoga mantra geworden, door de jaren heen:
It’s not about creating the perfect circumstances for your yoga practice. It’s being able to implement yoga in all circumstances.
Veel mensen denken dat eerst alles perfect moet zijn, voor ze yoga “goed” kunnen beoefenen. Ze denken bijvoorbeeld dat stilte noodzakelijk is. Een kalme ruimte, geen ruziende kinderen, geen onderbrekingen, geen piepende vrachtwagen buiten, geen postpode die aanbelt, geen warrig hoofd dat voortdurend raakt afgeleid. Kortom, niks van het alledaagse leven.
Maar hoe moet je yoga in hemelsnaam toepassen in het alledaagse leven als je oefent onder pristine omstandigheden? Natuurlijk is het heerlijk, zo’n lesje in een lavendel essential oil doordrenkte zenruimte, terwijl je yogajuf je oefeningen zacht toe zucht en zo nu en dan op een gong slaat. De enige realisteitsonderbreking is de half ingehouden scheetjes van die knalrode meneer die er voor het eerst is. Maar sta even stil bij waarom je yoga wilt doen. Veel mensen noemen als redenen:
- Ik wil flexibeler worden
- Ik wil beter kunnen ontspannen
- Ik wil sterker worden
- ik wil meer in balans komen
- Ik wil tot rust komen en niet zoveel stressen
- Ik wil minder pijn hebben
- ik wil me mentaal beter voelen
Wil je al deze dingen alleen maar kunnen als er een hele reeks ingewikkelde en onnatuurlijke omstandigheden allemaal precies op één lijn vallen? Of wil je dit in het rommelige, onvoorspelbare, wispelturige, steeds veranderende échte leven ervaren en voelen? Juist… Dus daarom is oefenen onder imperfecte omstandigheden juist zo effectief. Die onderbrekingen (binnenrennende kinderen, borstvoeding geven, de iets te harde ademhaling van je partner op de bank, die irritante piep buiten, de deurbel die gaat) zijn dus ook geen onderbrekingen. Het zijn oefeningen, net zo waardevol als welke andere yogaoefening dan ook. Oefeningen in geduld, flexibiliteit, meebewegen, acceptatie en het loslaten van controle. Op je matje, dat is je yoga practice. De echte yoga, dat is het leven zelf.
Jouw yoga practice vorm geven – Curated Practice
Dat van die onderbrekingen en ademhalingen gezegd hebbende, is mijn derde vraag aan mensen die vast lopen in hun yoga practice vaak: waar ligt je mat? Meestal ligt die ergens opgerold. En dan is het vervolgens zoeken naar een plekje – het liefst dus een waar ze even niet gestoord kunnen worden. Soms is dat de slaapkamer. “Maar daar is zo weinig ruimte” of “dan lig ik de hele tijd tegen de stapel was aan de kijken die ik nog moet doen”. Of als het in de woonkamer is: “er liggen over spullen en speelgoed en er is geen plek voor mijn mat. Dan moet ik eerst opruimen en heb ik al geen tijd of zin meer in yoga”. Een beetje rommel in het leven, tuurlijk, hoort erbij. Maar je hoeft jezelf niet te sabboteren door geen fijne omstandigheden voor jezelf te creeren. Net als dat je liever kookt in een schone en opgeruimde keuken of aan een opgeruimd bureau efficienter werkt, zo kun je ook een actieve bijdrage leveren aan je yoga ruimte.
Jouw plekje
Mijn volgende tip is daarom ook om een plekje voor jezelf in huis te creeren waar je binnen 10 tot 20 seconden je mat kan uitrollen en je practice kunt starten. Ik heb één plekje, tussen de knutseltafel en de boekenkast in, waar mijn yogamat, spijkermat en meditatiekussen liggen. Ons hele huis is een grote speelkamer, maar op dit plekje mag geen speelgoed liggen. De meiden weten dit en begrijpen het: dit is mama’s yoga plek. Ze hoeven niet stil te zijn als ik yoga doe of op mijn spijkermat lig – Alela kletst vaak gezellig tegen me aan of lakt mijn nagels terwijl ik op mijn spijkermatje lig – maar ze weten wel dat ze eten of drinken even zelf moeten pakken en dat ruzietjes even moeten wachten. Soms doen de meiden een stukje van de yogasessie mee of kiezen ze een paar yogakaarten uit en doen hun eigen oefeningen. Misschien moeten je kids even wennen – springen ze de eerste keer (of zesde keer) bovenop je rug als je de kat doet of gaan ze als een koala aan je hangen als je de downward dog doet – maar na een tijdje is het “o papa/mama doet yoga, ik ga lego’en”.
Jouw tijd
Vaak denken mensen dat ze veel tijd moeten hebben voor yoga. Drie kwartier minstens, maar beter een uur toch? En dan hoeveel keer per week? Minsten twee toch, om een beetje vooruit te komen. Dus twee uur per week “waarin je niet gestoord wordt en niemand je nodig heeft”. Voor velen klinkt dit als Onmogelijk en daarom wordt de volledige yoga practice al bij voorbaat afgeschreven. Terwijl, wie bepaalt dat het zo lang moet duren? In de vakantie doe ik graag 45 minuten yoga. Of als ik een blessure heb neem ik ook meer tijd. Maar in het normale dagelijkse werk- en mamaleven doe ik 3 sessies van ongeveer 20 minuten. Omdat yoga voor mij ondersteunend is aan het boulderen, doe ik het momenteel iedere dinsdag, donderdag en zondag omdat dit de dagen zijn dat ik niet klim. Ik vul het aan met iedere avond 20 minuten op mijn spijkermat. Dit is mijn routine, helemaal aangepast op mijn leven, tijd, planning, hobby’s en verantwoordelijkheden. Dus kijk niet hoe jij in “het yoga leven” past, maar kijk hoe yoga in jouw leven past.
Je houdingen
Net als dat ik mijn tijd en schema aanpas op mijn behoeften en leven, zo pas ik mijn houdingen daar ook volledig op aan. Heb ik bepaalde pijntjes of blessures, dan pas ik de houdingen daarop aan. Voel ik bepaalde blokkades, dan werk ik daar een periode lang aan. Ook ga ik in mijn practice mee met mijn cyclus. In de winter van mijn cyclys doe ik hele ontspannende, niet te zware oefeningen: houdingen die mijn onderrug ondersteunen, heupopeners en ademhalingsoefeningen. In de zomer van mijn cyclus vind ik het leuk om mezelf meer uit te dagen: dieper in bepaalde houdingen komen, grenzen opzoeken, langere sessies. Je kunt jouw sessie helemaal aanpassen op jouw mentaal emotionele behoeften en fysieke mogelijkheden en beperkingen.
Je lessen
Ik kan me voorstellen dat, als je net begint met yoga, je uberhaupt zoekende bent naar welke serie houdingen je kunt doen. Lessen kunnen daar enorm bij helpen. Verdiep je in welke soorten yoga er zijn, doe een paar proeflessen en kijk waar je je goed bij voelt. Praat met andere yogi’s, kijk wat video’s op YouTube, lees of luister een boek. En bedenk hier ook steeds weer bij: het moet passen bij jouw leven. Dat betekent niet dat je bij de eeste weerstand of struggle hoeft te denken “nou das dus blijkbaar niks voor mij”. Uitdagingen horen erbij. Diezelfde yoga docente die mijn ego aansprak op de vakantie leerde mij ook over alignment – het in één lijn brengen van je ledematen, in plaats van bijvoorbeeld overstrekken. Het duurde even voor het begrip en de uitvoering van alignment in yoga echt landde. Maar nu, 15 jaar later, is het nog steeds een van de belangrijkste yogalessen die ik heb geleerd en pas ik het ook toe als ik vastloop in een route tijdens het boulderen. Weerstand hoort er dus bij. Maar probeer te luisteren naar je lichaam, ziel en geest: ben je ergens voor aan het vluchten of kom je juist dichter bij jezelf met de keuzes die je maakt? Een handvat daarbij: op het eerste loop je leeg, van het tweede krijg je energie.
Hele fijne sessies!
