3 maanden geleden schreef ik een blog over zelfzorg als (alleenstaande) ouder. Hoe je als moeder/vader/verzorger tijd voor jezelf kunt inplannen, waarom dat zo belangrijk is en met 10 zelfzorg tips. Ik had beloofd 3 maanden later een evaluatie te schrijven, om bij je in te checken. Een blog waarmee je kunt terugblikken, evalueren en genieten van alles wat je voor jezelf hebt gedaan de afgelopen 3 maanden. Het is zover, advent is begonnen, de ultieme tijd van verstilling, rust, evaluatie en naar binnen keren. En dus ook de perfecte tijd om goed voor jezelf te zorgen.
Een moment van bezinning
Helemaal passend bij advent: een moment van bezinning. Drie maanden geleden deelde ik tips om een zelfzorg plan te maken. Je vindt deze hier. Nu is het tijd om even stil te staan, terug te blikken, de balans op te maken en daarna vooruit te kijken. Hoe wil je 2024 afsluiten? En wat wil je voor 2025? Met de vragen in deze blog krijgt dat vanzelf vorm. Als je eerst even een reminder nodig hebt, waarom zelfzorg geen woord is om de kriebels van te krijgen, maar van levensbelang is, lees dan even de zelfzorg blog uit september terug!
En maak je geen zorgen als je weestand voelt om even te gaan zitten voor deze evaluatie. Daar had ik zelf ook last van, want: eind november/ begin december is de drukste tijd van het jaar, alle deadlines moeten op tijd voor kerst af, er draaien allerlei campagnes, er is een krantenartikel dat geschreven moet worden, ik wil tijd vrijhouden voor de meisjes, er is een huishouden dat gedraaid moet worden en een badkamer die al weken niet is schoongemaakt. Maar toch maak ik even tijd vrij. Want ik weet dat het mijn advent relaxter en fijner zal maken, mijn mentale, emotionele en fysieke gezondheid ten goede zal komen en ik daardoor de ruimte en energie overhoud om de mama te zijn die ik wil zijn voor mijn dochters.
Zelfzorg evaluatie in 10 minuten
Dat is alles wat je nodig hebt. 10 minuten met pen en papier, als je kinderen op bed liggen of als je even een ander momentje alleen hebt. Als je journaling had gekozen als een van je zelfzorg manieren, kun je je schrijfboekje gebruiken om de volgende vragen te beantwoorden:
- Welke dingen heb je de afgelopen 3 maanden voor jezelf gedaan? Pak eventueel je agenda/kalender erbij om terug te zoeken
- Waren het eenmalige zelfzorg momenten (bijvoorbeeld een avondje uit met vriendinnen, een dagje sauna) of structurele activiteiten (schrijven, yoga of andere sportlessen, spijkermatje, meal preppen, supplementen nemen, huidverzorging) of een combinatie?
- Als je alles op papier hebt staan: voelt het dan als genoeg/voldoende of weinig?
- Als het te weinig is: hoe komt dat? Waar liep je tegen aan?
- Welke zelfzorg activiteiten (ga even terug naar je initiele zelfzorgplan) zou je vaker willen uitvoeren?
- Hoe zou je dat kunnen organiseren in je leven? Welke hulp (bijvoorbeeld in de vorm van opvang voor de kinderen of aankoop van lessen/producten) heb je daarbij nodig?
- Maak een nieuw zelfzorg plan voor de komende 3 maanden (suggesties voor hoe je dit kunt vormgeven in de vorige zelfzorg blog)
Het staat als een huis
Ik zie zelfzorg als een huis. Of eigenlijk als een woning: als een plek waar gewoond en geleefd wordt. Als je een huis hebt en je maakt het één keer schoon, dan ziet het er eventjes prachtig en schoon en fris uit, maar als je het huishouden niet onderhoudt, is het binnen een paar dagen een vieze chaos. Net als met je woning is zelfzorg iets wat je moet onderhouden. Sommige ruimtes – zoals de keuken of de woonkamer – moet je iedere dag opruimen en schoonmaken. Andere ruimtes – zoals mijn eerder genoemde badkamer – kun je iets langer negeren, maar na een paar weken moet je toch echt aan de bak. Weer andere ruimtes kun je met gemak maanden of misschien zelfs jaren negeren, zoals de schuur of die ene gangkast waar de zooi zich maar opstapelt. Pas als je niks meer kunt vinden of als de deur niet meer dicht kan, móet je wel aan de bak.
Zo is het ook met verschillende aspecten van goed voor jezelf zorgen. Het is helemaal niet rampzalig om een paar weken wat minder gezond te eten of wat minder te sporten – bijvoorbeeld in een drukke of stressvolle periode. Je toeft vooruit op een voorraadje, een basis. Dit is je badkamer die in drukke tijden best 3 weken zonder schrobbeurt kan (sorry voor alle mensen die hun badkamer wél iedere week schoonmaken, I am only human). Maar na verloop van tijd begin je toch wel de gevolgen te merken: minder energie, een blugh-gevoel, een gewicht dat niet bij je past. Die ruimte vraagt dan om aandacht, liefde en zorg. Andere elementen van zelfzorg, zoals een goede nachtrust, zijn veel acuter: na een paar nachten niet slapen draai je door. Dit is je keuken, waar toch echt iedere dag de afwas gedaan moet worden. En weer andere activiteiten – zo ben ik vorige week voor het eerst in 10 jaar naar de sauna geweest met vriendinnen! O zo zalig! – zijn meer zoals de vliering: ik kom er zelden, maar ben wel blij dat ik er één heb.
Hoe staat jouw zelfzorg huis erbij?
Na het lezen van deze vergelijking en en beantwoorden van de evaluatievragen: hoe staat jouw huis erbij? En dan bedoel ik dus niet “wanneer heb je voor het laatst de tegels van je badkamer vloer geschrobt?” maar hoe staan de kamers van jouw zelfzorg-huis erbij? Welke emotionele, mentale en fysieke “kamers” kunnen wel een goede winterschoonmaak gebruiken? Waar is het stoffig, ongezellig en wellicht zelfs uiterst ongezond? Maak tijdens advent tijd voor die kamers.
Advent
Ik schrijf er ieder jaar weer over: advent. De tijd van verstilling, uitdraaiende wielen, tot rust komen, een tandje minder, naar binnen keren. Voor veel mensen klintk dat als het tegenovergestelde van wat de decembermaand is. December, dat is toch juist de maand van waanzinnige drukte, familiebezoeken, schreeuwende jaarfeesten, enorme hoeveelheden cadeau’s, gestresst in de keuken staan, lange afstanden afleggen om iedereen te bezoeken, kleur, licht, beweging, prikkels, stress…
Hoewel mijn november maand altijd erg vol is met opdrachten afronden voor de feestdagen en extra activiteiten op school, probeer ik tijdens advent echt “uit te razen” om uiteindelijk bijna volledig tot stilstand te komen in de laatste twee weken van december. We vieren de vier zondagen van advent vanuit het Antroposofische gedachtengoed.
Het eerste licht van Advent
is het licht van stenen.
Stenen die leven in kristallen,
schelpen en botten.
Het tweede licht van Advent
is het licht van planten.
Wortels, stengel, blad, bloem en vrucht
waardoor wij leven en groeien.
Het derde licht van Advent
is het licht van de dieren.
Dieren van boerderij, veld, bos, lucht en zee.
Allen wachten zij op de grote geboorte.
Het vierde licht van Advent
is het licht van de mensheid.
Het licht van liefde, het licht van gedachte,
om te geven en te begrijpen.
Rudolf Steiner
Afgelopen zondag was eerste advent. We hebben het eerste licht van Advent ontstoken thuis, zijn naar Beelden aan Zee gegaan (stenen) en het strand van Scheveningen dat eraan ligt (schelpen).
Advent en zelfzorg
Wat extra zelfzorg inspiratie. Misschien kun je deze indeling van advent, deze vier weken van aftellen naar het licht (het licht van Christus, de zonnewende, het Kerstgevoel, het afsluiten van het jaar: wat voor jou ook maar goed voelt), gebruiken in je zelfzorg plannetje. Iedere week van advent een zelfzorg moment. Het hoeft niet groots te zijn. Ik kies er deze advent voor om bewust tijd in te plannen voor vier elementen van zelfzorg die aandacht vragen in mijn leven. Ik kan me voorstellen dat je op dit punt ook stil staat bij de vraag: draait advent niet ook om het zorgen voor anderen, het helpen van anderen, het samen zijn? Voor mij in ieder geval wel. Maar dat kan ik alleen op een oprechte en gezonde manier als ik ook en misschien wel eerst voor mezelf zorg.
Ik schrijf deze blog in samenwerking met VitaminFit. Al ruim 3,5 jaar betrouwbare ondersteuning voor onze gezondheid. En dus een belangrijk onderdeel van mijn zelfzorg routine. We gebruiken de 100% plantaardige voedingssupplementen dagelijks, ter ondersteuning van zo gezond mogelijk leven en eten. Zeker in de wintermaanden is dat heel fijn en zelfs onmisbaar. Ik vind VitaminFit fijn omdat de supplementen behalve veganistisch ook 100% natuurlijk zijn: alleen maar pure ingredienten uit de natuur, zonder toegevoegde smaak/geur/kleurstoffen en toegevoegde suikers. Je kunt zelf samenstellen wat je dagelijks of zo nu en dan neemt – wij gebruiken in de wintermaanden vitamine B12, D, C, omega 3 en ijzer – of kiezen voor een multi. Er zijn druppels (heel handig voor baby’s en kinderen!) en capsules. En VitaminFit heeft uiteraard ook supplementen die qua dosering speciaal aangepast zijn voor kinderen. Schrijf je ook zeker in voor de nieuwsbrief van VitaminFit, want ze hebben iedere maand inspiratie en informatie over mentale, emotionele en fysieke gezondheid: absolute aanrader. Met de code Kari10 krijg je 10% korting op je bestelling.
Het nieuwe jaar
Ik ga advent ook gebruiken om terug te blikken op 2024 en vooruit te kijken naar 2025. Zoals ik in mijn blog met 7 manieren om meer grip op je leven te krijgen al schreef, is het een jaar geweest wat ik alleen maar als transformative kan omschrijven. Het is gemakkelijk om door te razen, te denken “ja oke, great, what’s next?“. Maar duurzame verandering houdt alleen stand als je ook de tijd en ruimte neemt om stil te staan bij wat je hebt bereikt, wat je hebt en wat dit je oplevert. Anders ben je alleen maar een stip op de horizon aan het najagen. En natuurlijk, zoals de Kleine Kapitein weet: ogen op de kim. Maar wel met beide voeten op een schip dat, met behulp van anderen, goed wordt onderhouden en verzorgd.
En nu ga ik mijn badkamer schoonmaken…
