Als je mijn blog al een tijdje volgt, weet je wellicht dat we een seizoenstafel hebben. Wij hebben al jaren dezelfde: een fijne houten tafeltje met mooie zij- en achterwand, die je eenvoudig aan de muur kunt bevestigen. Maar ieder plankje, tafeltje of kastje in huis is geschikt voor een seizoenstafeltje. Je hebt ook niet de allerduurste spullen nodig om een seizoenstafel te maken: de natuur staat in het middelpunt en die steelt altijd wel de show met haar pracht en praal door de seizoenen heen. Die natuur haal je met een seizoenstafel een beetje naar binnen. In deze blog laat ik zien hoe ik een seizoenstafel voor Advent maak voor mijn kinderen. Ook laat ik de andere seizoensgebonden plekjes, hoekjes en tradities in ons huis zien! Zo kun je heerlijk knusse inspiratie op doen voor Advent!
Wat is een seizoenstafel
Een seizoenstafel is een plekje in huis om stil te staan bij wat er buiten gebeurt en de schoonheid van de natuur te bewonderen en respecteren. Voor kinderen heel leerzaam en gezellig en daarom ook een vast onderdeel in Vrije Scholen. Kinderen leren bewust met de seizoenen te leven, goed naar de natuur te kijken en de kringloop van het bestaan te begrijpen. Het is een altaartje waar je de natuur en het leven kunt eren.
Wat staat er op een seizoenstafel?
Je kunt heel eenvoudig beginnen. In de herfst leg je een paar mooie bladeren neer, een dennenappel en misschien een kaart van een herfstboom of een zelfgemaakte tekening van je kind. In de lente komen daar bloemetjes bij, een gevonden veertje of een klein vaasje met een tak die uitloopt. Veel ouders kiezen er ook voor om wat zacht licht toe te voegen, bijvoorbeeld door het aansteken van kaarsen op donkere avonden. Let dan wel goed op de veiligheid en zet alles buiten bereik van kleine handen. Wij hebben kaarsen alleen aan als we erbij zitten: tijdens het ontbijt en avondeten. Een fijn en knus ritueeltje, waar met respect en ontzag mee om wordt gegaan. Samen kiezen wat er op het seizoen hoekje komt, kan een fijn ritueel worden. Na school of in het weekend kijk je samen wat er verandert buiten. Is er al een eerste bloem te zien, dwarrelt er sneeuw, komen er nieuwe tinten groen in het park. Kinderen leren zo vanzelf kleuren, vormen en namen van planten kennen, zonder dat het als een les voelt.
Ik vind het zo fijn dat mijn kinderen dit van jongs af aan mee krijgen en meebeleven. Toen ik op mijn 14e naar Nederland emigreerde snapte ik niks van de seizoenen. Daardoor voelde het in de eerste winters alsof er nooit een einde aan zou komen. Mijn dochters kennen de mooie kringloop en halen daar vertrouwen en richting uit. Ze leven met de seizoenen en met de natuur. Dat geeft mij als moeder een enorm gevoel van rijkdom.
Buiten verzamelen: een bron van inspiratie
Een seizoenstafeltje begint dus buiten. Tijdens een wandeling in het bos, in het park of gewoon in de straat kun je samen schatten zoeken. Een bijzondere steen, gave schelpen, een mooi takje of stukje schors, een kastanje (lees: tientallen!), gedroogde lavendel uit de tuin. Thuis geef je alles een plek. Je kunt kinderen laten beslissen wat vooraan mag staan en wat op de achtergrond. In de herfst betekent dit bij ons altijd dat onze herfsttafel bomvol ligt met kastanjes, herfstbladeren en andere herfstschatten: een een prachtig, ontploft kleurenspel. De rust en stilte van Advent zijn dan een bijna logisch gevolg: we zijn de volle herfsttafel aan het begin van december een beetje beu en willen de eenvoud van de winter. Tegen het einde van de winter wordt die rust en stilte saai en willen we kleur! Gelukkig doet de natuur buiten dan mee en komen de eerste kleurrijke bloemen tevoorschijn, die we uiteraard ook laten terugkomen op onze seizoenstafel, in vaasjes en op kaarten.
Een Adventstafel maken
Onze adventstafel verandert gedurende de Decembermaand een beetje, maar de de basis is min of meer hetzelfde. Een witte zijden doek op de bodem van het tafeltje en een donkerblauwe zijden doek bovenin, als lucht. Moeder Aarde – die het hele jaar door op onze seizoenstafel staat – krijgt natuurlijk een prominente plek. Met haar wortelkindertjes aan haar voeten, slapend, onder de aarde. Ook hebben we een kaartenhouder, met een drietal mooie kaarten met winterse taferelen. Door de jaren heen hebben we voor ieder seizoen en ieder jaarfeest kaarten verzameld: deze wisselen we door het jaar heen af en hergebruiken we ieder jaar weer opnieuw. Ook hebben we vier seizoensfeeën. Door verschillende kleine ondernemers handgemaakt van wol. In de winter hangt er een prachtige fee met een witte jurk. Het kabouterhuisje staat er ook altijd, maar tijdens Advent met sneeuw en een winterse kabouter bij de voordeur. We hebben ook altijd een stukje van de jaarring op de seizoenstafel staan, met mooie stekers die passen bij het seizoen en het jaarfeest. Op de foto is dat Sint. In de loop van de dagen en weken van Advent zullen het Kerst- en winter stekers worden. Vaak zetten we nog wat mooie Winterse, houten diertjes en Kerstbomen neer. En Advent – de tijd van de lichtjes – is natuurlijk niet compleet met een mooi lichtje of kaarsje.
Verzamelen, koesteren en hergebruiken
Voor een seizoen hoekje hoef je niet per se iets nieuws te kopen. Veel spullen heb je al in huis. Lege potjes, oude kopjes en verschillende glazen kun je gebruiken als vaasjes, potjes voor verzamelde schatten of als standaard voor een klein beeldje. Een restje stof wordt een ondergrond waar alles mooi op uitkomt. We hebben een doos in de berging staan waar we alles in bewaren, zodat we jaar in jaar uit dezelfde, met liefde verzamelde spulletjes kunnen hergebruiken. En de schatten uit de natuur – de kastanjes, schelpen, stenen, bladeren en bloemen – kunnen gewoon weer de tuin in!
Door te hergebruiken zien de kinderen dat decoratie niet altijd maar nieuw uit een winkel hoeft te komen. En groeit het seizoen hoekje mee, met het jaar en met de beleving van de kinderen, zonder dat het veel tijd of geld kost. Je kunt het hoekje ook koppelen aan kleine dagelijkse rituelen, zoals we tijdens Advent toen met onze stal. Die wordt in de decembermaand de stal van baby Jezus. De hele maand spelen de kinderen met de houten dieren, de figuren uit het verhaal van de geboorte en de stal. Ook onze ronddraaiende houten schijf op de eettafel verandert in de loop van de seizoenen. Tijdens Advent staat de adventsspiraal er, met mooie stekers en kaarsjes. Tijdens de maaltijden steken we de kaarsjes aan, lezen we ombeurten een natuurgedicht voor en voel ik mij een immens dankbare moederkip!
ad – dit artikel is geschreven in samenwerking met HEMA