Iedere week deel ik mijn column, die ik schrijf voor de regionale dagbladen, in mijn Instagram stories. Iedere week volgen er vragen: “Waarom staat er in de bio onderaan je column dat je bent getrouwd met een vrouw? Als je getrouwd zou zijn met een man zou er toch ook niet staan ‘met een man’? Het zou toch niet meer uit moeten maken in deze tijd?” Iedere week leg ik weer rustig uit waarom dat er staat en waarom ik het belangrijk vind dat het er staat. Maar het kost me veel tijd, dus ik dacht, het is handiger als ik er een blog over schrijf 😉 Dan kan ik in één keer goed uitleggen hoe het zit met zichtbaarheid en homoseksualiteit en antwoord geven op de vraag waarom het zo belangrijk is.

Columns van Kari

Sinds oktober 2020 schrijf ik voor 12 dagbladen een column, in de groen bijlage, over mijn leven als groene mama. Ik zal dit blijven doen tot aan de zomer van 2021 en ik vind het een super toffe klus. Ik deel mijn ervaringen – zowel het geluk als de keren dat ik struikel – terwijl we ons leven zo milieuvriendelijk mogelijk proberen te leven. Behalve over klimaatverandering, milieuvervuiling, groen ouderschap en plastic vrij leven schrijf ik ook soms over (klimaat)racisme en LGBTQ+ zaken . Omdat het milieu meer omvat dan de planten, de aarde, de dieren, het water en de planeet: mensen zijn ook onderdeel van het milieu.

Onder mijn column staat mijn bio:

Kari van der Heide – Kari heeft met haar vrouw twee dochters. Ze is auteur van ‘De groene mama‘ – een handboek voor milieuvriendelijk leven en opvoeden’. Dagelijks geeft ze groene tips op columnsbykari.com en op Instagram (@karivdheide). Elke zaterdag schrijft ze over haar leven als groene mama.

Na het weekend deel ik mijn column altijd in mijn Instagram stories, voor de mensen die niet in een van de regio’s wonen waar de kranten verschijnen. Iedere week krijg ik in mijn Instagram direct messages de vraag waarom er staat “met haar vrouw” (er stond eerst “getrouwd met een vrouw”). Ik zal dat zo goed mogelijk uitleggen.

Waarom is zichtbaarheid zo belangrijk?

Het heeft allemaal te maken met het woord: zichtbaarheid. Neem onze nieuwe tweede kamer voorzitter, Vera Bergkamp. Er was veel gesteggel over of het relevant was dat de media schreven “partner” of “vrouw”. Want we leven toch in 2021 en dan zou het toch niet meer uit moeten maken? Het is toch heel normaal dat twee vrouwen kunnen trouwen en kinderen kunnen krijgen? En wat maakt het uit dat er tweede kamerleden zijn die openlijk homo zijn? Dat zegt toch niks over hoe ze functioneren?

Nee, natuurlijk zegt het geen bal over hoe ze functioneren. Maar het is wel heel belangrijk dat ze zichtbaar zijn. Dat niet alleen hun kennis en kwaliteiten zichtbaar zijn, maar ook hun geaardheid.

Stel je voor dat een meisje van 14 de tv aanzet en de nieuwe vrouwelijke tweede kamervoorzitter ziet op tv. Doordat het in het nieuws was (of omdat een wijze leerkracht het gesprek erover is aangegaan in de klas!), weet ze dat de voorzitter lesbisch is. Wat ziet het meisje? Ze ziet een succesvolle vrouw, getrouwd met een andere vrouw, een moeder. Ze ziet dat het kan: ze ziet dat je kunt trouwen met een vrouw als je dat wilt. Ze ziet dat je kinderen kunt krijgen als je dat wilt. Ze ziet dat je een carrière kunt hebben, niet alleen als je moeder bent maar ook als je een lesbische moeder bent. Dit meisje worstelt misschien met haar geaardheid: ze weet niet of ze op meisjes valt, of misschien weet ze het wel al heel zeker. Maar in ieder geval krijgen haar gevoelens bij het zien van dit zichtbare voorbeeld perspectief!

Homoseksuele voorbeelden in het dagelijks leven

Stel je voor, een zwarte jongen van 16 heeft geen homoseksuele voorbeelden in zijn directe omgeving. Op het schoolplein is ‘homo’ een scheldwoord, thuis wordt er niet echt over gesproken en de enige homo’s die hij op tv ziet staan eens keer per jaar in een gouden onderbroek te dansen op een boot. Met alle liefde voor mannen die in gouden onderbroeken op een boot dansen (!), is het heel begrijpelijk als deze jongen geen perspectief ziet voor zichzelf als zwarte homoseksuele man in onze samenleving. En belangrijker nog: in zijn gezin en directe omgeving. Stel deze jongen bezoekt een ziekenhuis omdat hij tijdens sportdag zijn enkel heeft verzwikt en de arts die hem behandelt is openlijk homoseksueel. Het kwam terloops ter sprake omdat de arts zegt “mijn man houdt ook van baseball“. Of stel dat een leerkracht op school openlijk gay is. Of dat hij zwarte mannelijke voorbeelden op tv ziet, succesvolle mannen, gelukkige mannen, mannen die dezelfde kleren dragen als de jongen draagt of een pak dragen, mannen wiens mening en expertise wordt gevraagd aan de nieuwstafels, die homo zijn? Dan ontstaat er ineens perspectief: hij ziet dat er een leven is voor hem, ook als homoseksuele man. Zichtbaarheid is verschrikkelijk belangrijk.

---

Lees ook: Ik heb met mijn kleuter gepraat over huidskleur en racisme

---

De lesbische groene mama

Natuurlijk is dat niet de titel van mijn boek of blog: de lesbische groene mama. Mijn werk draait niet om mijn geaardheid. Mijn missie is een groenere planeet. Maar ik wil wel dat er ruimte is voor roze op die groene planeet. Daarom ben ik open over het feit dat ik getrouwd ben met een vrouw. Ik wil dat alle moeders zich kunnen identificeren met wat ik schrijf en deel: “hé zij heeft ook honderd jaar slaapgebrek en wasmanden vol tot aan het plafond, maar ze leeft wel zo milieuvriendelijk mogelijk: het kan dus gewoon!” En tegelijkertijd wil ik dat als er ergens een jong lesbisch meisje rondscrollt op Instagram en mijn pagina tegenkomt denkt “hé! Ik kan een klimaatactivist worden of schrijfster of columnist of moeder, ook als ik lesbisch ben!”. Of dat een lesbisch stel met een kinderwens mijn blog tegenkomt inspiratie haalt uit ons verhaal.

Het voorbeeld voor de ouders

Een andere reden waarom ik het zo belangrijk vind dat het specifiek in mijn bio in de kranten staat, is omdat het meestal niet de jonge meisjes zijn die de krant lezen maar hun ouders. Die ouders zien in de krant een column van een columnist, van een moeder, van een auteur. Ze zien dat die vrouw een leven heeft, een rijk leven met kinderen en een baan. En ze zien dat die vrouw lesbisch is. Ze snappen nu dat dit kan. Ze zien opeens ook perspectief voor hun kind/zoon/dochter die lesbisch, homoseksueel, non binair of trans is. Weer even terug naar Vera Bergkamp: zij heeft een Marokkaanse vader. Stel je voor hoeveel haar zichtbaarheid betekent voor lesbische Marokkaanse meisjes! Hun ouders zien een slimme, lesbische vrouw op een belangrijke positie in de tweede kamer: misschien brengt dit ze op nieuwe gedachten over homoseksualiteit.

Zichtbaarheid is een opgave

Zichtbaar kunnen zijn is een privilege. Zichtbaar durven zijn is een opgave. Een privilege omdat we God dank in een land leven waarin we mogen trouwen met mensen van hetzelfde geslacht en relatief veilig zijn. Een opgave omdat ik over dingen na moet denken waar jij niet over hoeft na te denken als heteroseksueel persoon. Ik moet extra nadenken over onze veiligheid, het (niet) delen van locaties en de gezichten van mijn kinderen, wat ik wel en niet schrijf, welke landen we (niet) kunnen bezoeken en welke invloed wat we doen heeft op onze veiligheid. Alles wat ik schrijf of deel over mijn geaardheid moet ik drie keer afwegen.

“Het zou toch niet meer uit moeten maken, we leven in 2021” klinkt dus woke, maar het is niet de realiteit. Nog niet.

De realiteit is: het maakt misschien voor jou en in jouw directe omgeving niet uit. En dat is fijn. Dat is meer dan fijn: dat is geweldig! Dankjewel dat je een bondgenoot bent. Maar in een groot deel van Nederland, in de wereld, maakt het wel uit. We zijn nog lang niet zo ver dat iedereen de LGBTQ+ gemeenschap accepteert en omarmt als gelijkwaardig onderdeel van de samenleving. Zolang er nog LGBTQIAP mensen worden mishandelt, bedreigd, gediscrimineerd of zelfs ontvoerd en vermoord, is zichtbaarheid een opgave. Eentje die ieder LGBTQ+ persoon voor zichzelf moet afwegen. Deze kennis, dit inzicht, is belangrijke informatie voor jou als bondgenoot van de LGBTQ+ gemeenschap. Daarom dank voor het lezen van deze blog. Ik waardeer het enorm!