Terwijl de bomen om ons heen van groen naar geel, oranje, rood, goud en bruin gaan, voorbereidend op het loslaten van hun bonte herfstveren, blijf ik nadenken over hoe we in het dagelijks leven een bijdrage kunnen leveren aan een groene aarde. Terug naar de kern: de bomen laten ons ieder jaar weer zien hoe we kunnen loslaten, om weer even dicht bij de essentie van het leven te komen en stil te staan bij wat ons nou daadwerkelijk overeind houdt. De sterke stam, de diepe wortels, de voedende levenskrachten van het bestaan. De natuur leeft het voor. Het enige dat wij hoeven te doen is te kijken, te luisteren, na te bootsen. In deze blog 5 dingen die je deze herfst kunt doen om meer in harmonie met de natuur te leven en zo bij te dragen aan een groenere planeet.
Klimaatactivist Domesticus
Al jaren is dit hoe ik mezelf typeer als milieu- en klimaatactivist. De klimaatactivist domesticus. Vanuit huis probeer ik zo veel, actief en effectief mogelijk een bijdrage te leveren aan een groenere planeet. Natuurlijk betekent dit niet dat ik dit groene leven alleen maar thuis doe. Maar ik ben wel iedere dag, vanaf het moment dat ik wakker word, tot ik ga slapen, een activist. Ik probeer grote problemen, zoals de klimaatcrisis, het plastic probleem, dierenleed, klimaatvluchtelingen, milieurampen, lucht- en watervervuiling, uitsterving van soorten, overmatige bomenkap en verlies van regenwoud te bestrijden door iedere dag bij mezelf te rade te gaan wat ik kan doen. Als moeder van twee dochters, als ondernemer, als schrijfster, als vriendin, als dochter, als burger, wereldburger, aardebewoner, mens. Als nietig ikje, in een groter geheel.
Dit is hoe De groene mama – het handboek voor groen ouderschap (Becht, 2020) tot stand is gekomen. En dit is hoe en waarom ik iedere dag mijn groene leven deel op Instagram en wekelijks hier op de blog. In de hoop dat je geïnspireerd raakt om laagdrempelige, maar ook grotere veranderingen aan te brengen in je dagelijks leven, zodat dit leven meer in lijn is met wat de bomen, de planten, de dieren en uiteindelijk ook de mensen van de Aarde van ons nodig hebben. Een leven in harmonie met de natuur. En aangezien wij de natuur zijn, is het ook een leven in harmonie met jezelf.
Dat is altijd mijn tweede wens: dat ik je kan laten zien dat milieubewust leven niet betekent dat je er van alles voor moet opgeven, maar dat het je juist heel veel moois geeft! Dat het je leven kan verrijken. Want de natuur is een enorme bron van rijkdom. Niet een die we moeten veroveren, koloniseren, uitputten en verwoesten. Maar een bron waar we ons, als we er goed mee omgaan, eindeloos over kunnen bewonderen, die we kunnen bestuderen, waar we van kunnen leren en genieten en die ons, in ruil daarvoor, voedt en in leven houdt.
5 x een dagelijks leven in harmonie met de natuur voor een groenere planeet
1. Licht en donker
De dagen worden korter, we hebben minder licht en zon en de klok gaat een uur terug. Waar de zomeravonden zich uren voor ons uitstrekten, is het in de herfst tijd om je eerder terug te trekken. Geen lampen, schermen en verwarming aan tot diep in de avond of zelfs nacht. Maar vroeg opstaan, optimaal gebruik maken van het natuurlijke licht en ‘s avonds vroeg naar bed. Zo leef je niet alleen in harmonie met de natuur, maar bespaar je ook elektriciteit en gas.
Zelfgemaakte bijenwas kaarsjes op tafel in plaats van alle lampen aan, warme biologische wolletjes en een kruik zodat de verwarming een of twee graden lager kan, een boek in plaats van een scherm: niet alleen een bijdrage aan een groenere planeet, maar ook voor jezelf zo veel gezelliger en knusser.
2. Buiten observeren
Als je naar de natuur kijkt, er echt naar kijkt – naar de bomen, de planten, de bloemen, de nerven in een blad, de bijzondere vormen van zaden, vruchten, noten, eikels, kastanjes, stenen, fossielen, schelpen, dieren, insecten, de kleuren, de bewegingen, de rauwheid, schoonheid en pure eigenheid – dan kun je niet anders dan er van gaan houden. En alles waar je van houdt, daar wil je goed voor zorgen. Een groen leven begint bij die intrinsieke motivatie om goed voor onze aarde, voor het leven te willen zorgen. Vanuit liefde en verwondering voor het wonder van het leven.
De herfst is een prachtige tijd om deze liefde aan te wakkeren. De herfstkleuren roepen zoveel bewondering en plezier op. Maar ook het besef dat het einde van alle pracht en praal van de zomer en herfst in zicht zijn, geeft een extra golf van besef dat we er nog heel even van kunnen en mogen genieten. De tijdelijkheid trekt je uit de raas en rumoer van de dagelijksheid en in het hier & nu, kijkend naar de bijzondere kleuren, het veranderende licht en de bewegingen van de herfst, ter voorbereiding op de stilte van de winter.
Ga iedere dag naar buiten en observeer. Of dat nu op de fiets is tijdens de school run, wandelend tijdens de lunch of wanneer je in het weekend wat meer tijd hebt voor het bos of het strand. Schrijf iedere week 5 dingen op die je zijn opgevallen: natuurobservaties die je mooi, ontroerend, bijzonder, grappig, bijzonder of leuk vond. Je kunt de natuur ook na tekenen of na schilderen of met (je) kinderen schatten uit de natuur omzetten tot seizoenskunstwerkjes. Maak een seizoenstafeltje – een soort herfst altaartje – waar jullie de natuur van buiten binnen kunnen vereren.
3. Seizoensgroenten en plantaardige voeding
Leven met de seizoenen betekent ook eten met de seizoenen. Door te kiezen voor seizoensgroenten en plantaardige voeding kun je groene keuzes in de keuken maken die veel impact hebben op klimaat, milieu, dier en mens. Als je de stap naar veganistisch eten lastig vindt, bijvoorbeeld omdat je vlees en zuivel heel lekker vindt, kan dit artikel uit de serie “Milieuobstakels” je wellicht helpen. En als je graag (vaker) vegan wilt eten, maar niet zo goed weet hoe je dat kunt aanpakken, vind je hier De Gids naar Vegan in 10 stappen.
Hier vind je een lijstje met seizoensgroenten van de herfst. En in de onderstaande blog vind je heerlijke, 100% plantaardige recepten met herfstgroenten:
Een aantal andere favoriete veganistische herfst recepten vind je hieronder:
4. Voorbereiden op de winter
Als je kijkt naar de plantenwereld in de herfst zie je dat ze dingen (oa bladeren) loslaten om ruimte en energie te creëren voor de naderende winter. Als je kijkt naar de dierenwereld zie je dat ze dingen (oa voedsel) verzamelen om zich voor te bereiden op het overwinteren. Wat is onze plek als mens binnen dit proces?
Doordat we massaal de verbinding met de natuur zijn kwijtgeraakt, leven veel mensen in een staat van zijn waarin we het hele jaar door obsessief lijken te verzamelen alsof de winter eraan komt. We hebben veel te veel spullen, shoppen eindeloos, kiezen vaak voor vulling in plaats van voeding, overeten, overdrinken, vliegen, reizen, hunkeren altijd naar meer. Ik ben ook een mens met dit soort neigingen en kies er daarom iedere herfst voor om even kritisch stil te staan bij de vraag waar ik sta en wat er nodig is. Meestal komt er een grote opruim- en schoonmaakactie in huis. Enerzijds goed zorgen voor wat ik heb en wil behouden en anderzijds gaan overbodige spullen weg: doorverkopen of naar de kringloopwinkel voor een tweede leven. Een groot loslaten, geïnspireerd door de bomen.
Maar ook probeer ik mij mentaal, emotioneel en fysiek voor te bereiden op de naderende kou, het gebrek aan licht en de belasting van de winter op mijn lichaam en gestel. Bijvoorbeeld door voedzamer te eten, voedingssupplementen te gebruiken, veel te sporten en bewegen, yoga te doen, te schrijven: alle handvatten aan te grijpen om de winter goed door te komen. Voor dat onderdeel haal ik dus juist inspiratie uit de dierenwereld.
En dat is waar je als mens je plek kunt ervaren binnen het grotere geheel van het leven. Wij hebben het vermogen om bewuste keuzes te maken. Waar een boom of een dier doet wat zijn natuurwetten hem voorschrijven, jaar in jaar uit, kunnen wij als mensen kiezen om bepaalde dingen wel of niet te doen. Dat heeft ervoor gezorgd dat de aarde in de huidige toestand verkeerd: in crisis. Maar het is ook de reden waarom we het tij kunnen keren. We hoeven er alleen maar voor te kiezen om de aarde te vergroenen.
5. Vergroenen vanaf de bank
Het kan overweldigend voelen, de keuzes die je kunt maken op weg naar een groener leven in harmonie met de natuur. Misschien voelen stappen als plantaardig eten, niet meer vliegen, autovrij leven en tweedehands winkelen als buiten bereik. Maar er zijn altijd dingen die wel kunnen. Vraag jezelf af waar de klimaatactivist domesticus in jou toe in staat is met betrekking tot een groenere planeet. Wat kun je vanuit huis veranderen? De verwarming een graad lager zetten, een paar dagen per week veganistisch eten, Black Friday overslaan, een tweedehands Sint, kiezen voor natuurlijke en plastic vrije huidverzorging, kamperen in Europa volgende zomer in plaats van vliegen (ja, je bent vast al aan het googlen en fantaseren over de zomer nu het buiten kouder wordt). Er is zoveel mogelijk. Hopelijk vind je in de categorie Groen Leven en Veganistisch Eten veel inspiratie voor een groenere planeet.
En een hele eenvoudige, snelle en effectieve manier om vanaf de bank een bijdrage te leveren aan een groenere planeet is door bomen te planten via Trees for All. Trees for All plant al ruim 25 jaar bomen in Nederland en in het buitenland. Ze hebben bijna 150 projecten die je kunt volgen via hun website en sociale media. Met behulp van alle donateurs en bedrijven heeft Trees for All al ruim 13 miljoen (!!) bomen en struiken geplant. Dit doen ze in samenwerking met en kennis van lokale, ecologische en verantwoorde autoriteiten op het gebied van bomen. Een organisatie naar mijn groene hart.
