Mijn 7 favoriete boeken over natuurlijk ouderschap

Toen ik zwanger was van Isaya heb ik een dozijn boeken gelezen over zwangerschap, bevallen, borstvoeding en opvoeding. Toen Isaya werd geboren heb ik bijna geen boek meer aangeraakt, dus ik was blij dat ik alle informatie had opgeslokt tijdens mijn zwangerschap. Ik las vooral veel over attachment parenting – of, zoals het hier in Nederland heet – ‘natuurlijk ouderschap’. In deze blog deel ik mijn 7 favoriete boeken over natuurlijk ouderschap.

Wat is natuurlijk ouderschap?

Wat natuurlijk ouderschap is, daar kun je boeken mee vullen. Dat valt niet zomaar even samen te vatten in een blog. Maar ik kan wel proberen kort uit te leggen wat natuurlijk ouderschap voor mij is en hoe wij dat aanpakken.

Ik voelde tijdens mijn zwangerschap gelijk al heel sterk dat ik borstvoeding wilde geven, dat ik dicht bij mijn baby wilde blijven – voor veel langer dan de Hollandse drie maanden – en dat ik mijn baby ‘s nachts bij me wilde hebben. Het was een instictgevoel: ik had er nog niks over gelezen. Toen ontdekte ik het boek Beyond the Sling, van Mayim Bialik. Misschien ken je haar van The Big Bang Theory. Daar speelt ze het giga nerdy vriendinnetje van Sheldon. In het echte leven is ze een trotse moeder met een PhD in neurowetenschappen. Door haar boek over natuurlijk ouderschap viel alles rondom hoe ik wilde [op]voeden op zijn plek voor mij. Ik kon mij niet met alles verbinden destijds, maar opeens kon ik een woord geven aan mijn instinctieve moedergevoel: attachment parenting.

attachment parenting Mayim Bialik

De basis van attachment parenting is [zoals de term al doet vermoeden] de hechting tussen moeder en kind (tussen ouder en kind). Dat goede hechting aan de basis ligt van een gezond & gelukkig leven is inmiddels ontelbaar keer bewezen door de wetenschap. Dat is fijn. En belangrijk. Met name in de hulpverlening aan moeders (to be), kinderen en jongeren met hechtingproblematiek. Maar als moeder weet je ook instinctief dat je baby vooral één ding heel hard nodig heeft: jou. En dat is gelijk de tweede, belangrijkste bouwsteen van natuurlijk ouderschap: deze manier van naar opvoeding, ouderschap en je baby kijken, stimuleert en versterkt jouw kracht & waarde als moeder of vader. Jij weet van nature wat het beste is voor je kind en je wordt uitgedaagd om – je uiteraard goed te laten informeren, maar vooral – zelfvertrouwen te ontwikkelen als opvoeder.

Attachment Parenting

Attachment Parenting is een term ontwikkeld door Dr. Sears en zijn vrouw. Hij is arts en zij is verpleegkundige. Samen hebben ze 9 kinderen, zowel geadopteerde kinderen als biologische kinderen en inmiddels ook een hele rits kleinkinderen. Het eerste boek dat ik van dit bijzondere stel las heet “The Attachment Parenting Book” [hij is inmiddels in het Nederlands vertaald!]. Dit is een lekker leesbaar en compact boek waarin helder wordt uitgelegd wat natuurlijk ouderschap is en hoe je dat door middel van de 7 Baby B’s kunt oppakken en verdiepen. De 7 Baby B’s van Dr. Sears zijn:

  • Birth Bonding; na de geboorte houd je je kindje eerst minimaal een uur naakt (huid op huid) contact op je borst en geef je de eerste voeding. Pas daarna wordt je kindje gewogen, gemeten en gecontroleerd. Uiteraard kan dit alleen als de gezondheid van moeder en kind het toelaat. De partner kan het ook doen, indien de moeder niet beschikbaar kan.
  • Breastfeeding; borstvoeding geven aan je kindje voor zolang als het voor moeder en kind goed voelt. Dus dat kan tot ver na het eerste, tweede of misschien zelfs derde levensjaar van het kindje zijn. Dit is overigens gelijk aan het advies van de wereldgezondheidszorgorganisatie.
  • Babywearing; je kindje dicht bij je dragen in een draagdoek, ringsling en of draagzak. In deze blog lees je alles over de voordelen van babywearing.
  • Bed sharing; je kindje bij je laten slapen. In bed of in een co sleeper. In deze blog lees je meer over veilig samen slapen.
  • Belief in Baby’s cries; niet laten “uithuilen” maar intuΓ―tief en sensitief reageren op het huilen van je baby.
  • Beware of Baby trainers; geen slaaptrainingen en andere “trainingen” voor je baby. Opvoeden doe je met je hart, niet een handleiding.
  • Balance and boundaries; alleen een gezonde moeder kan goed voor haar kind zorgen. Hoe kun je al het bovenstaande implementeren zonder dat je er zelf onder lijdt – ook daar gaat attachment parenting over.
natuurlijk ouderschap Dr Sears

Het is onmogelijk om heel genuanceerd te zijn in een korte blogpost. Iedere moeder (ouder) maakt haar (zijn) eigen keuzes, op basis van wat ze weet, voelt, heeft geleerd, gehoord, denkt dat het beste is, aankan, etc. Bovenstaande Baby B’s zijn manieren om de hechting tussen moeder (ouder) en kind te stimuleren en versterken. Je hoeft ze niet alle 7 “af te werken”, als een lijstje. Het gaat natuurlijk veel dieper en verder dan dat. Voor die nuance moet je de boeken lezen. Daar gaat deze blogpost over: die boeken – niet over “hoe natuurlijk ouderschap werkt” of “hoe je natuurlijk ouderschap ‘moet’ doen”.


Borstvoeding en natuurlijk ouderschap

Tijdens het lezen van dit inspirerende boek maakte ik kennis met La Leche League. Dit is een wereldwijde borstvoedingsorganitie – ook actief in Nederland – die vrouwen en hun partners informeert, adviseert en ondersteunt voor en tijdens de borstvoedingsperiode. Het boek Borstvoeding is een onmisbaar handboek als je borstvoeding wilt gaan geven of in de eerste weken worstelt. [Ook raad ik je echt aan om een borstvoedingscursus te doen. Op de website van La Leche League kun je kijken waar in jouw omgeving cursussen worden gegeven.] Borstvoeding is een natuurlijk “iets” tussen moeder en kind. Maar dat betekent niet dat het makkelijk is. Het is knoerthard werken en het gaat vaak met ups & downs, borstontstekingen, slapeloze nachten, kapotte tepels, melktekort of overproductie en dikke, oververmoeiende ellende. Leuk he? Ja, borstvoeding is vet leuk en een onvergetelijke ervaring die ontzettend goed is voor zowel moeder als kind. Maar het is wel slim om je goed voor te bereiden.

borstvoeding en natuurlijk ouderschap

Natuurlijk ouderschap en slapen

Een ander boek dat ik in deze periode ontdekte was “The No-Cry Sleep Solution” van Elizabeth Pantley. De hele wereld – van moeders & vaders, tot grootouders, buren, random mensen op straat, mensen zonder kinderen, de groenteboer – iedereen, heeft een mening over baby’s en slapen. Ik ook. Ik vind het niet goed of heilzaam om mijn baby te laten huilen. Mijn baby “moet niet leren dat..” en mijn baby manipuleert niet en heeft geen hogere agenda. Mijn baby is een baby. Ze heeft 9 maanden in mijn buik gezeten, werd er daarna op hysterische wijze uitgerast om vervolgens helemaal koud, bang en alleen terecht te komen in een situatie waar ze geen bal van begrijpt. Het enige dat ze weet is dat, als ze tegen mij aan ligt, mij ruikt, mij voelt, het allemaal een beetje beter is. Je baby helemaal alleen in zijn bedje, met alleen maar onbegrijpelijk ruimte, eenzaamheid en angst om zich heen, laten huilen is simpelweg niet okΓ©. Misschien maak ik je nu boos, omdat je dat wel hebt gedaan. Sorry, ik wil je geen rotgevoel geven – ik ga ervan uit dat iedereen doet wat hij denkt dat het beste is voor zijn eigen kind. Als jouw ideeΓ«n over slaap overeenkomen met die van mij dan is “The No-Cry Sleep Solution” wat voor jou.

baby niet laten huilen

Natuurlijk ouderschap en de Antroposofie

Er is veel overlap tussen natuurlijk ouderschap en de antroposofie. Er zijn ook hele wezenlijke verschillen. Maar ik vond vooral veel herkenning in attachment parenting, met mijn antroposofische achtergrond. Een natuurlijke en holistische visie op gezondheid en ziekte is een van die overlappingen. Thou shall not put crap on/in thou baby. Het Kinderspreekuur van Wolgang Goebel en Michaela Glocker is zo’n op & top Antro-Boek over gezondheid, ziekte en opvoeding. Helaas kan ik dit boek niet meer online vinden [probeer de boekhandel]. Maar er zijn nog vele andere boeken over opvoeding vanuit de antroposofische visie geschreven. De Groeiwijzer is een laagdrempelige plek om te beginnen! Ik heb een halve meter boeken van Rudolf Steiner gelezen tijdens mijn studie en dat heeft een hoop positieve impact gehad op de manier waarop ik naar de wereld, de mens, het kind, opvoeding, spullen, speelgoed, voeding en gezondheid kijk. Ik vind de antroposofie een inspiratiebron voor natuurlijk ouderschap en neem in de opvoeding altijd graag mee waar ik wat mee kan. De rest laat ik liggen, berustend in het feit dat mijn eigen intuΓ―tie en gevoel het beste weten wat goed is voor mijn kind.

Kinderspreekuur

The Baby Book

Nog even terug naar Dr. Sears. Want deze beste man en zijn bijzondere vrouw (ze heeft in totaal zo’n 20 jaar onafgebroken borstvoeding gegeven, ondertussen boekjes wegtikkend en als doula en borstvoedingsconsulent werkend) hebben nog veel meer boeken geschreven. Een van de meest complete werken is The Baby Book. Ook wel “The Baby Bible” genoemd. In dit boek vind je ALLES over baby’s. Het handboek beslaat zwangerschap, geboorte, baby bonding, (borst)voeding geven, onrustige baby’s, baby’s en slaap, de ontwikkeling van je baby, ziektes, babyproof maken van je huis, het gedrag van je dreumes, omgaan met woedeaanvallen van je dreumes, zindelijk worden, de balans tussen werkend en ouderschap, eerste hulp and nog heel (heel!) veel meer. Echt een zalig (naslag) werk. En leuk, twee zoons van William en Martha Sears hebben er aan meegeschreven.

The Baby Book natuurlijk ouderschap

Een verademing

Zoals je misschien is opgevallen zijn veel van deze boeken Engelstalig. Vijf jaar geleden – toen ik zwanger was van Isaya – was deze informatie een stuk minder toegankelijk in het Nederlands. Daar heeft Melanie Visscher verandering in gebracht. Ze heeft een prachtig boek over natuurlijk ouderschap geschreven en uitgebracht met het mooie tijdschrift en platform KIIND. “Wat Baby’s Nodig Hebben” is een verademing en moest er komen. Ik ben blij dat er een inspirerende moeder – met vast & zeker veel slaapgebrek – de verantwoordelijkheid heeft gevoeld om haar kennis en ervaring te delen met de Hollandse papas en mamas.

natuurlijk ouderschap wat baby's nodig hebben
Columns by Kari

Deze blog bevat affiliate links

3 thoughts on “Mijn 7 favoriete boeken over natuurlijk ouderschap

  1. Ik heb toch twee boeken even genoteerd en ga er naar opzoek bij mijn bibmoment. Heb je misschien ook lees/boeken tips voor iets oudere kinderen en opvoeden? ( leeftijd kleuter en schoolgaande kind )

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.