Deze maand geef ik 30 maanden borstvoeding. Huh? Is Alela al weer zo oud? Nee… Ze is vandaag 15 maanden. Maar ik heb Isaya 15,5 maand borstvoeding gegeven, dus ik heb er inmiddels ruim 30 melkmaanden op zitten. Dat is nog al wat [vind ik dan]. Daarom leek het me een goed moment om even stil te staan. Wat heb ik van dit proces geleerd? Wat heeft het met mij gedaan? Ga ik door? En vooral: hoe kan mijn ervaring jou, als [toekomstig] borstvoedende moeder, hopelijk helpen? Daarom deel ik mijn ultieme borstvoedingstips.
Wat heb ik van geleerd van 30 maanden borstvoeding geven
Het belangrijkste dat ik heb geleerd van mijn borstvoedingsreis [sorry, dat klinkt in het Nederlands verschrikkelijk suf. In het Engels klinkt het beter. Ik zoek een andere formulering] 30 maanden borstvoeding geven is dit:
Borstvoeding geven is kei- en keihard werken. En daarop volgend: dit wordt niet voldoende erkend. Omdat borstvoeding iets “natuurlijks” is, denken veel mensen dat het “vanzelf” moet gaan en anders “ben je er niet voor gemaakt”. Het kan prima zijn dat je niet voor borstvoeding “bent gemaakt”. Maar de reden is nooit “omdat het niet vanzelf ging”. Uiteraard zijn er een paar moederkoeken die geboren zijn om borstvoeding te geven en bij wie het vanaf de eerste seconde Melk, Hemel en Voldoening is. Maar voor de meeste moeders is het Stuwing, Borstontsteking en Slaapgebrek. De manier om uiteindelijk tot een positieve ervaring te komen, is door je A) goed voor te bereiden en B) door te zetten.
Goed voorbereiden kun je doen door tijdens je zwangerschap, een boek te lezen over borstvoeding én door een borstvoedingscursus te volgen. Daardoor leer je over alle “normale” obstakels, zoals stuwing, overproductie, onderproductie, borstontstekingen, een kort tongriempje en spruw. Maar vooral: hoe je er mee kunt dealen. Doordat ik van te voren wist dat het pittig kon zijn – dat dit normaal is – en hoe ik die obstakels kon overwinnen, kon ik doorzetten.
Ik heb pijnlijke stuwing, borstontstekingen, koorts, 3000 km slaapgebrek, spruw, borstweigering en nog veel meer pittige bostvoedingspaden bewandeld. Ik heb maanden gekolfd, omdat Isaya en Alela te snel afgeleid waren om de borst te drinken [beiden tussen hun 4e en 6e maand!]. Ik heb met borsten tot aan mijn kin en harde knobbels huilend onder de douche gezeten, omdat de stuwing zo erg was dat ik er koorts van kreeg. Ik ben nog nooit in leven zo verschrikkelijk moe geweest. En dat is normaal. Het gaat voorbij. Er kwamen daarna – bij beide meiden – genoeg momenten, dagen, weken en maanden waarin borstvoeding geven echt bliss was en we de volledige voordelen ervan konden ervaren.
Wat heeft het met mij gedaan?
Los van het feit dat ik door al het slaapgebrek waarschijnlijk 40% van mijn hersencellen heb verloren, ben ik door deze hele ervaring sterker geworden. Ik heb geleerd dat dingen voorbij gaan. Ik heb geleerd het leven in perspectief te zien. De dingen als tijdelijk te zien en erboven te gaan staan. Doodmoe, want al een week maar 4 uur geslapen? Heel zwaar. Maar tijdelijk. Ieder uur een baby aan de borst? Pittig. Maar tijdelijk. Pijnlijke borsten? Prut. En tijdelijk. Ook tijdelijk: je kleine baby, zo ontzettend klein, tegen je aan. Nog meer tijdelijk: jouw kindje dat jou nodig heeft als geen ander en bij je drinkt. En ook ooo, zo tijdelijk: ieniemienie kleertjes, sokjes, schoentjes, eerste lachjes, eerste rolletjes, borstvoedingsdrolletjes die nog niet zo stinken als echte poep, lekker geurende haartjes, kruipkontjes, korte pootjes die voor het eerst gaan staan, lopen… Zo ontzettend tijdelijk. Ik heb leren genieten én lijden alsof het binnenkort voorbij is. Want dat is het.
Ga ik door met borstvoeding geven?
Mijn melk loopt terug [één borst is al leeg] en overdag voelt Alela zich zo groot, te groot om rustig bij mama aan de borst te drinken. Dat haalt ze ‘s avonds en ‘s nachts maar al te graag in. Bij Isaya ben ik op dit punt gestopt. Ik hoopte dat ze daardoor zou gaan doorslapen. Dat gebeurde. 1,5 jaar later. Er is niet persé een relatie tussen borstvoeding geven en doorslapen. Toen Isaya 2,5 was ging ze doorslapen. Na alle slapeloze nachten was het ineens klaar. Dus bij Alela had ik vanaf het begin af aan zoiets van, oké, 2,5 jaar #stervenvanvermoeidheid en dan is het voorbij. Ik heb nu dus ook geen reden om te stoppen met borstvoeding geven. Al helemaal omdat ik achteraf spijt had bij Isaya. Ze werd die winter heel erg ziek en had haar eerste ziekenhuisopname. Achteraf had ik beter [liever] kunnen doorvoeden. Dus zolang Alela nog wil drinken en mijn melk er is, ga ik door.
Ik ga wel stoppen met overdag de borst aanbieden. Ik vind het borstweigeren overdag zo ontzettend vermoeiend. Toen ze met 4 maanden overdag de borst weigerde was dat een teken van meer bewustzijn: ze raakte sneller afgeleid omdat ze zich bewust werd van de wereld om zich heen. Isaya had precies hetzelfde. Met kolven heb ik doorgezet. Maar nu ze ruim 10 maanden ouder is, zie ik het meer als een teken dat ze er klaar voor is om die voedingen los te laten. Ik vind het een lastig besluit, maar ik denk wel het beste voor nu. Misschien verandert het nog, maar voor nu ben ik even klaar met door borstvoedingshoepeltjes springen.
Ultieme Borstvoedingstips
Als je nu zwanger bent of borstvoeding geeft, dan hoop ik dat mijn ervaring je helpt. Natuurlijk is iedere [komt ie weer] borstvoedingsreis anders. Misschien loop jij tegen andere obstakels aan. Maar dit zijn mijn belangrijkste borstvoedingstips:
- Volg een borstvoedingscursus. Kijk eventueel wat via je verzekeraar wordt vergoed.
- Lees de borstvoedingsbijbel
- Als je in het ziekenhuis bevalt en er zijn complicaties waardoor je je kindje niet kunt voeden, vraag dan DIRECT om een kolf en vraag of iemand je uitlegt hoe de kolf werkt. Wacht hier niet mee tot de volgende dag.
- Vecht voor je recht om je kindje te voeden met je eigen melk. Laat je niet weg praten of sussen. Niet in het ziekenhuis, niet door familie, niet op je werk, op het consultatiebureau. Nergens.
- Je kunt eventueel voor je bevalling een of twee borstvoedende moeders in je omgeving vragen of ze willen kolven voor de eerste dag[en] van je baby’s leven, als jij door complicaties zelf niet direct in staat bent om te voeden, maar je geen kunstvoeding wilt geven.
- Als je tegen obstakels aanloopt, waarvan je niet weet hoe je ermee moet dealen, bel dan gelijk een lactatiekundige. Ga niet zitten wachten tot het zo erg wordt dat je stoppen als enige optie ziet. Een andere reden om gelijk te bellen is omdat lactatiekundigen het heel druk hebben en misschien geen tijd hebben om direct te helpen. In dat geval kun je, in de wachttijd, een vrijwilliger van La Leche League benaderen voor tips en advies.
- Check tijdens je zwangerschap of je aanvullende verzekering een lactatiekundige vergoedt. Als je in het nieuwe jaar bevalt, is het de moeite waard je verzekering uit te breiden in december. Ook omdat je dan betere vergoedingen hebt voor een ziekenhuisbevalling, kraamzorg, een kolf huren, etc.
- Heb geduld. Soms heb je meer melk, soms minder. Ik vind dit nog steeds heel lastig. Maar met voldoende voeden, thee drinken en eventueel Urtica Urens D6 gebruiken: werkt als een tiet.
- Borstvoeding geven is hard werken. Het is een full time job. Eet genoeg proteïne, probeer tussendoor te rusten en wees lief voor jezelf.
- Na een tijdje wordt het fijn. Zó ontzettend fijn en bijzonder. Kijk daar naar uit als het even moeilijk is!