Een onderwerp dat mij al jaren aan het hart gaat en waar ik regelmatig over schrijf: een gezond huis en de impact hiervan op een (gezond) lichaam. Door de pandemie is er eindelijk iets meer aandacht voor dit belangrijke onderwerp, hoewel minimaal. We weten in ieder geval allemaal nu dat we veel moeten luchten. Maar wat kun je nog meer doen om je woning – de plek waarin je leeft, dag in dag uit – zo gezond mogelijk te maken en houden. We gaan de herfst en winter in: hoogste tijd om mijn 10 belangrijkste tips voor een gezonde woning op een rij te zetten.

Gezond leven en wonen in tijden van pandemie

Gezond leven – gezond eten, bewegen, niet roken en voorzichtig met alcohol, etc. – wordt helaas nog te weinig gepromoot in de coronacrisis. Terwijl wel bekend is dat een gezond lijf over het algemeen beter herstelt van covid (en andere ziekten). Maar gezond leven omvat ook gezond wonen. Je huis is een extensie van je lichaam. Als je deze plek niet verzorgt, niet gezond houdt, heeft dat een grote impact op je gezondheid. Wij zijn ruim 3,5 jaar geleden werk van gaan maken van een gezonde woning, na Isaya’s ziekenhuisopname. De bewoners voor ons hadden het huis jarenlang verwaarloosd. We hebben veel tijd en energie maar ook geld geïnvesteerd om onze woning gezond te maken. Dat is een (blijvend) proces. En ik kan het iedereen aanbevelen. Daarom deel ik graag wat ik de afgelopen jaren heb geleerd over een gezonde woning. En verrassend genoeg: een gezonde woning betekent ook milieuvriendelijke woning. Hoe fijn is dat!

10 Tips voor een gezonde woning

1. Isoleren

Een gezond huis is een goed geïsoleerd huis. Goede isolatie zorgt er niet alleen voor dat je energierekening omlaag gaat en klimaatverandering wordt bestreden. Het zorgt er ook voor dat je luchtvochtigheid omlaag gaat, dat je beter kunt luchten en ventileren en minder snel schimmel krijgt in de woning. Isoleren is een investering: dubbele beglazing, nieuwe kozijnen, wandisolatie, vloerisolatie, dakisolatie, goede radiatoren. Het kost allemaal wat! Maar je kunt voor je woning een plan maken en stap voor stap uitvoeren. Sommige gemeenten hebben subsidie beschikbaar. En je kunt ook vaak kleine aanpassingen doen, zoals het plaatsen van tochtstrips bij deuren en radiatorfolie achter de radiatoren.

2. Ventileren en luchten

Luchten en ventileren is ontzettend belangrijk voor een gezonde woning. Luchten doe je een half uur iedere dag: even alle ramen goed openzetten zodat er frisse lucht door huis het kan stromen. Ventileren doe je 24 uur per dag door middel van ventilatieroosters. Het kan ook met ventilatieraampjes, maar die verliezen ook veel energie. Het laten plaatsen van goede ventilatieroosters is een investering, maar wel een die je op ten duur terugverdient omdat je energie gaat besparen. Zorg ook goed voor je mechanische ventilatie. Zet de mv nooit uit (tenzij er een ramp is waarbij je deuren en ramen moet sluiten) en zet de stand hoger als je doucht, kookt of veel bezoekers in huis hebt. Maak de roosters en ventielen een keer per jaar schoon (kijk op youtube hoe) en laat je mechanische ventilatie eens per twee jaar controleren en reinigen door een professional. Tot slot voor het onderwerp ventileren en luchten: gebruik een afzuigkap. Wij gaan er komend weekend eindelijk een installeren!

3. Schoonmaken en stofzuigen

Het zal je vast logisch in de oren klinken: schoonmaken en stofzuigen zijn van groot belang voor een gezonde woning. Een stoffig huis, een huis met schimmel* en bacteriën: het is funest voor je gezondheid. Ik hou niet zo van poetsen, dus ik maak het mezelf graag gemakkelijker met draadloze en robotstofzuigers. Niet erg groen, maar daardoor lukt het me wel om het huis schoon te houden. Ook belangrijk: gebruik geen chemicaliën tijdens het schoonmaken, maar natuurlijke en ecologisch afbreekbare schoonmaakmiddelen. Je vindt alle recepten voor een groene schoonmaakkast hier. 

*Altijd direct (laten) verwijderen. Als je eerst een ecologisch middel wilt proberen, kijk dan hier.

4. Een luchtreiniger

Wij hebben aan beide kanten rokende buren, dus we hebben sinds 2,5 jaar een luchtreiniger. Maar die is er natuurlijk niet alleen om de lucht te filteren van rook. Van buitenaf heb je onder andere te maken met uitlaatgassen, fijnstof (PM2,5) en smog. In huis zijn onder andere VOC’s [vluchtige organische componenten] de oorzaak van allerlei klachten. VOC’s zitten in een groot scala aan huishoudelijke producten, maar ook in meubels en stoffen. Maar ook gewoon huisstof, haren & huidschilfers van huisdieren en ziektekiemen & bacteriën zorgen voor de nodige vervuiling.

De Wereldgezondheidsorganisatie en het longfonds sloegen vorige maand nog alarm. Blootstelling aan luchtvervuiling is nog schadelijker voor de gezondheid dan tot nu toe al werd gedacht. Het langdurig inademen van fijnstof, stikstofdioxide en koolstof veroorzaakt hart- en vaatziekten, luchtwegaandoeningen en longkanker. Ieder jaar overlijden er 7 miljoen mensen vroegtijdig vanwege luchtvervuiling. Door klimaatverandering en milieuvervuiling wordt dit probleem alleen maar groter. Alleen al door luchtvervuiling zullen er 150 miljoen méér mensen omkomen, als de aarde niet 1,5e graad maar 2 graden opwarmt. David Walace Wells brengt in zijn boek De onleefbare aarde dat dodelijke getal even tot leven: dat is 25 maal de Holocaust.

We hebben daarom al enkele jaren de BRISE C200 met een multi-filter die bacteriën, VOC’s, PM2,5, dierenharen, pollen, geuren, schadelijke gassen, stof, smog, uitlaatgassen en schimmel(sporen) uit de lucht van de slaapkamers haalt. Maar inmiddels hebben we een tweede BRISE. De C360 is groter, waardoor hij meer geschikt is voor grotere ruimten. Ook heeft BRISE een nieuwe filter ontwikkeld tijdens de pandemie, die virussen filtert uit de lucht. 

Tijdens de pandemie kwam er steeds meer aandacht voor schone lucht, ventilatie en luchtreinigers. Alle bedrijven en scholen moesten aan de bak. Maar thuis – de plek waar je waarschijnlijk het meest bent – en dan zeker je slaapkamer, waar je uren per dag doorbrengt, is natuurlijk net zo belangrijk. Ik vind de BRISE-luchtreinigers een uitkomst. Je kunt ze ook koppelen aan een (gratis) app, waarmee je in real time de luchtvochtigheid, het PM2, PM10 (fijnstof), vluchtige organische stoffen en de temperatuur in de kamer kunt meten. Als je je locatie invoert zie, je in de app ook het gehalte fijnstof, stikstofdioxiden (NO2), luchtvochtigheid en temperatuur buiten. Je kunt meerdere BRISE luchtreinigers koppelen in de app, zodat je in een oogopslag de luchtkwaliteit in iedere ruimte kunt zien. Je kunt ook in real time zien hoe lang je filter nog mee kan. Zodra een filter toe is aan vervanging krijg je een berichtjes kun je in de app gemakkelijk en snel een nieuwe bestellen.

De BRISE luchtreinigers zijn heel snel en gemakkelijk te installeren en supergebruiksvriendelijk. Je kunt de luchtreiniger op verschillende standen zetten (ook te bedienen via de app) en hij gaat stijlvol op in de omgeving. De BRISE luchtreinigers zijn hier verkrijgbaar.

• 

5. Ecologische verf

Een belangrijke manier om je huis gezond te maken: welke verf je gebruikt. Wij hebben ons huis inmiddels (bijna) volledig geschilderd met de natuurlijke en ecologische verf van Graphenstone. De circulaire verf van Grahpenstone neemt CO2 op uit de lucht tijdens het droogproces, zet formaldehyde en andere schadelijke vluchtige organische stoffen om in anorganische verbindingen en bevat geen toxische stoffen en conserveringsmiddelen. Ook bevat de verf geen enkele fossiele grondstof. De verf is 100% mineraal en wordt gemaakt met pasta’s. De potten van gerecycled plastic en restverf kan zelfs gebruikt worden als meststof voor de landbouw of als toevoeging voor kalk hennep muren. De verf van Graphenstone is dus circulair en minimaal 19 keer milieuvriendelijker dan welke andere duurzame verf ook. Omdat er geen toxische chemische stoffen in zitten kun je de verf gebruiken als je zwanger bent en dat je kindjes veilig kunnen spelen en slapen als er is geschilderd. Uiteraard wel goed blijven luchten en ventileren.

6.Luchtzuiverende planten

Luchtzuiverende planten zorgen voor zuurstof, breken schadelijke stoffen af en verbeteren de luchtvochtigheid. Een aantal goede luchtzuiverende planten zijn de: lepelplant, goudpalm, krulvaren, blauwvaren, calathea, vrouwentong, venushaar, drakenklimop en nestvaren. 

7.Schoon en biologisch beddengoed en gordijnen

Ook stoffen bevatten chemicaliën. Omring jezelf daarom met biologische stoffen: je kleding, je beddengoed, de gordijnen. Was je beddengoed en gordijnen regelmatig en laat meubels, kleden en tapijt zo nu en dan professioneel reinigen. Dit laatste staat ook op onze to do lijst voor deze herfst: een milieuvriendelijk bedrijf vinden dat onze vloerbedekking en eventueel tapijten en meubels kan reinigen.

8. Geen/weinig was in de slaapkamer hangen

Wij hebben twee wasrekken in de slaapkamer. Met name om de biologisch wollen was te laten drogen. Ook de wasbare luiers droogden we hier, toen Alela nog niet zindelijk was. Maar we drogen de meeste was op zolder. Want was laten drogen, verhoogd de luchtvochtigheid in huis. En aangezien we al ruim 2 jaar zonder droger leven, hebben we hier een weg in moeten vinden. Dus zo min mogelijk in de slaapkamer drogen, goede droogrekken aanschaffen, drogen in een goed geventileerde ruimte met voldoende ruimte tussen de kledingstukken en in de koude maanden met een vochtvreter in de kamer. Een extra tip voor de al droge was: laat het niet te lang in de wasmand liggen. Ik ben daar zelf niet zo goed in, maar voor de stof in de ruimte is het wel zo wijs om de was zo snel als haalbaar is weg te vouwen en hangen op een stofvrije plek.

9. Vochtvreter

Wij wonen in een van nature super vochtig huis. Als we niks zouden doen, zou de luchtvochtigheid gemakkelijk boven de 80 uitkomen. Dat komt door de locatie en door de woning zelf. Aan dat laatste wordt volgend jaar een hoop gedaan. Maar we hebben zelf ook al veel stappen ondernomen om de luchtvochtigheid van onze woning te verlagen, zoals je hierboven kon lezen. Omdat we nu nog niet alles zelf kunnen oplossen met deze inspanningen hebben we voorlopig ook vochtvreters in een aantal ruimtes in huis. Dat is geen duurzame oplossing, maar wel een tijdelijke, effectieve interventie, tot ons huis beter wordt geïsoleerd. 

10. Huisdieren, roken en kledingkasten

Er zijn nog veel meer dingen die je kunt doen om je woning gezond te houden. Daarom sluit ik mijn 10^e tip af met een aantal suggesties die je weer verder kunnen helpen. Overweeg bijvoorbeeld niet te roken in huis als je rookt en huisdieren niet op de slaapkamers te laten komen als je huisdieren hebt. Ook is het handig om eens naar de kledingkasten te kijken: zijn die stofvrij? Kun je ze stofvrij maken? Kun je ze anders met enige regelmaat schoonmaken, zodat de hoeveelheid stof beperkt blijft? Door je huis als een levend organisme te zien, als extensie van je fysieke lichaam, ga je er anders naar kijken en voor zorgen. Ik hoop dat deze blog je inspiratie en motivatie heeft gegeven om werk te maken van een gezonde woning!

AD – PR + affiliate