De afgelopen vier maanden heb ik wasbaar maandverband en de menstruatiecup getest als milieuvriendelijkere alternatieven voor wegwerp maandverband en tampons. Zero waste ongesteld zijn, hoe werkt dat? En is dat niet vies? Of pijnlijk? Wat levert het je eigenlijk op? Waar moet je rekening mee houden? En wat vind ik er, na vier maanden van? Raad ik het je aan? Je leest het allemaal in deze blog!
Wait, what? Wasbaar maandverband…?
Tien jaar geleden, toen ik nog studeerde, had een van mijn studievriendinnen een vriendje. Hij leefde “zero waste” of misschien heette het toen nog gewoon “afvalvrij”. Ik at vegan en was uiteraard heel begaan met de planeet, maar dit vond ik toch wel heel bijzonder. Vol “oeh’s” en “aah’s” luisterde ons vriendinnenclubje naar de verhalen over hoe het vriendje boodschappen deed op de markt met plastic bakjes en maar één vuilniszak afval per maand produceerde. We vonden het geweldig. Klap, klap. Wat een vent had ze aan de haak geslagen. Klap, klap, klap. Totdat… hij vroeg of ze geen wasbaar maandverband kon gaan gebruiken. IN SHOCK waren we. Hoe durfde hij. En getver! En nee, toch! The audacity!
Mijn groene pad
Nu, tien jaar en vele stappen op mijn eigen groene pad later, vind ik wasbaar maandverband net zo normaal als met mijn bakjes op de markt boodschappen doen. Ik vind het een uitkomst werkelijk. Wasbaar maandverband is zoveel zachter dan ‘gewoon’ maandverband. Het is ook iets dikker dan wegwerp maandverband. Dat heeft voordelen [absorbeert heel goed] en nadelen [het is beter zichtbaar onder strakke kleding].
2750 euro aan wát uitgeven?
Wasbaar maandverband scheelt je bakken met geld. Gewoon maandverband kost tussen de 2 en 4 euro [10 tot 15 stuks]. Stel dat je alleen maandverband gebruikt en dan 2 pakjes per cyclus. Uitgaande van zo’n 40 jaar ongesteld zijn, kost dat je ongeveer 2800 euro. Een wasbaar maandverband kost ongeveer 7 euro per stuk. Je hebt een stuk of 9 tot 12 wasbaar maandverbandjes normaal formaat nodig, 3 tot 6 voor de nachten en 3 tot 6 inlegkruisjes. Ik gebruik zelf het liefst de zwarte varianten. De ‘nacht’ varianten zijn echt flink groot en dus ook bruikbaar als kraamverband.
Dit pakket kost in totaal 130 tot 150 euro en gaat 10 jaar mee. Uitgaande van eenzelfde vruchtbare periode ben je ongeveer 550 euro kwijt. Dat is nogal een verschil! Ik kan zoveel dingen bedenken die ik liever met 2250 euro doe dan uitgeven aan maandverband. Natuurlijk is de ‘financiële winst’ voor mij als dertiger kleiner, maar dan nog steek ik 1200 euro liever in mijn zak dan in mijn onderbroek.
Lees ook “Groen leven is duur” over de investering van milieuvriendelijke keuzes en hoe die zich terugbetalen, waardoor je uiteindelijk goedkoper uit bent!
Wasbaar maandverband en het milieu
En dan is er uiteraard het milieuaspect. Wegwerp maandverband zorgt voor 60 tot 90 kilo afval. Kies uiteraard wel voor wasbaar maandverband van biologisch katoen, om de milieubelasting van de productie te verlagen. En ga zuinig om met je producten: was het volgens de wasvoorschriften en bewaar het goed zodat je niks kwijtraakt.
De mentruatiecup
Hier zag ik het meeste tegenop. De menstruatiecup. Een menstruatiecup is een klein cupje van siliconen dat je inbrengt in je vagina. Zo vangt de cup het bloed op en na een uur of 4 [eerste dagen van je menstruatie] tot 8 [latere dagen] haal je de cup er weer uit. Je leegt de cup, maakt ‘m schoon en brengt de cup weer in. Als je niet meer ongesteld bent, leg je de cup 5 minuten in gekookt water, zodat hij weer helemaal hygiënisch is voor de volgende keer dat je ongesteld bent. Er zijn meestal twee maten: een voor vrouwen die vaginaal zijn bevallen en een maat voor vrouwen die niet [vaginaal] zijn bevallen. Het merk dat ik gebruik heeft ook nog een derde maat ‘mini’ – speciaal voor tiener. De maten zijn indicaties, dus als je het gevoel hebt dat jouw cup te groot of te klein is, probeer dan een andere maat.
Hoe breng je de menstruatiecup in?
Als je de cup voor het eerst gebruikt, leg je ‘m 5 minuten in gekookt water. Vouw de cup dubbel [verticaal] en breng de cup in je vagina. Het helpt om je te ontspannen en eventueel een been op iets hogers te zetten. Breng de cup zover mogelijk in, tot hij tegen de baarmoedermond komt. Laat de cup los, de cup zal zich openen en vastzuigen aan de baarmoedermond. Zo wordt het bloed opgevangen. De cup kan niet in je lichaam verdwijnen. Er zit aan de onderkant van de cup een puntje, dat zal je helpen om de cup eruit te halen. Veel vrouwen moeten een stukje van dat onderste puntje eraf knippen. Als hij te lang is gaat hij namelijk zitten prikken tegen je schaamlippen. Als de cup goed zit voel je ‘m helemaal niet. Je voelt ‘m nog minder dan met een tampon. Als je de cup wel voelt zitten, zit hij niet helemaal goed.
Hoe haal je de menstruatiecup er weer uit?
Als je de cup weer wilt verwijderen, is het weer belangrijk dat je je ontspant. Het helpt om de cup eerst zoveel mogelijk uit je vagina te persen. Denk even terug aan je bevalling of, als je nog nooit hebt geperst, stel je dan voor dat je de cup uit je vagina perst – ik denk dat iedere vrouw van nature wel weet hoe dit moet. De rest van de cup trek je voorzichtig uit je vagina. Probeer bij het laatste stukje de cup een beetje dicht te duwen, zodat hij minder groot is en minder kans op knoeien is. Gooi de cup leeg in het toilet en spoel de cup om.
Wat vind ik van de menstruatiecup
De eerste maand vond ik het vreselijk. Het inbrengen deed pijn, de cup zat niet gelijk helemaal goed, waardoor hij niet lekvrij was, het puntje had ik niet ver genoeg afgeknipt waardoor het zat te prikken en het uithalen deed nóg meer pijn. Lang leve Instagram in dit soort situaties want toen ik om tips vroeg stroomden de reacties binnen: bijna iedereen had de zelfde ervaring in het begin. Maar – was de consensus – het wordt beter. Drie maanden, zei iedereen. Na drie maanden ben je zo fan, dat je nooit meer anders wilt. Okay, dacht ik. Dan ga ik dat [met zeer veel tegenzin] proberen.
Ik gebruik de cup nu inmiddels vier maanden en ik ben inderdaad om. De derde maand vond ik het nog mwáh, maar merkte ik echt vooruitgang. De vierde maand was zó veel beter. Vooral omdat ik dat van dat ‘persen’ had ontdekt. Ik vind het nog steeds geen pretje om de cup in te brengen en eruit te halen, maar het doet geen pijn meer. Ik ben altijd super dankbaar voor mijn lijf als ik ongesteld word, want dan weet ik dat alles goed werkt. Maar leuk is het natuurlijk nooit. Dus ik verwachte geen feest of euforisch enthousiasme over de menstruatiecup. Ik ben gewoon erg tevreden met dit duurzame alternatief voor wegwerp tampons. Neemt niet weg dat er wat nadelen aanzitten.
Nadelen van de menstruatiecup
- Het duurt een maand of 3 á 4 voordat je eraan gewend bent
- Inbrengen er uithalen vergt meer oefening, geduld en ontspanning dan met een tampon
- Ik vind het lastig te combineren met jonge kinderen. Als je jonge kinderen hebt, ben je bijna nooit alleen op de wc. Voor de menstruatiecup heb ik echt even rust en aandacht nodig. Daarna is het onderweg geen doen als je met twee kids naar het toilet moet. We gaan uiteraard altijd naar een invalidentoilet, maar de cup vervangen waar mijn oudste bij is vind ik wel een beetje zielig. Ze ziet mijn serieuze hoofd, dat ik pijn heb en ze ziet het bloed. We leggen haar natuurlijk wel uit wat ongesteld zijn is, maar toch. Een zwart wasbaar maandverbandje vind ik toch wat meer child-friendly onderweg.
- Ook vanuit hygiënisch oogpunt vind ik de cup onderweg niet zo fijn. In principe hoef je bijna nooit de cup te vervangen, maar als je de cup wel moet vervangen onderweg, heb je onderweg natuurlijk bijna nooit een toilet met kraantje. Dan moet je de cup schoonmaken met een flesje water. Ik heb dit nog nooit geprobeerd, maar ziet het gewoon niet hygiënisch voor me.
- Dit zal per vrouwenlichaam verschillen, maar als ik de draagzak op mijn buik draag, zakt de cup naar beneden door de druk die op mijn baarmoeder[mond] komt te liggen. Dit is een groot nadeel voor mij omdat ik Alela veel in de draagzak draag.
Voordelen van de menstruatiecup
- Je hebt minder afval
- Als de cup goed zit, voel je hem helemaal niet – nog minder dan een tampon zelfs
- De menstruatiecup kan veel langer blijven zitten dan een tampon
- Als je de instructies volgt is het een zeer hygiënisch product
- Het scheelt je veel geld. Een menstruatiecup kost 22 euro. Je hebt er maar eentje nodig en hij gaat 10 jaar mee [als je ‘m niet kwijtraakt]. Een doosje tampons kost tussen de 2 en 3 euro [16 stuks]. Je hebt waarschijnlijk iets minder dan 2 doosjes per cyclus nodig, dus laten we uitgaan van 4,50 per cyclus. Uitgaande van een vruchtbare periode van 40 jaar kost dat je 2160 euro. Vier menstruatiecups kosten je maar 88 euro. Dat is een flink verschil!
- Ook goed om te weten: je kunt gewoon zwemmen met een menstruatiecup. Je kunt de cup ook combineren met een spiraaltje. En je kunt ermee slapen. Ik doe dit liever niet, omdat ik de eerste keer na 8 uur buikpijn kreeg en mijn menstruatiecup eruit halen en weer inbrengen om 5 uur ‘s ochtends staat niet hoog op mijn lijstje van dingen die ik leuk vind.
Ga ik door?
Ja zeker! Hoewel ik vast nog wel af en toe wegwerp maandverband zal kopen, blijf ik voornamelijk wasbaar maandverband en de menstruatiecup gebruiken. Als ik dan toch een keertje wegwerp gebruik, kies ik voor plastic vrij maandverband, gemaakt van biologisch katoen, zonder chloor en andere chemische bestanddelen. Ik kan je dit wasbaar maandverband aanraden en deze menstruatiecup. Als je, net als ik, wasbaar maandverband afwisselt met de menstruatiecup heb je uiteraard minder wasbaar maandverband nodig. Ik heb 6x normaal, 6x inlegkruisjes, 3x nacht maandverband en 1x menstruatiecup. Je kunt een speciaal tasje voor je maandverband kopen om gebruikt maandverband in te bewaren als je onderweg bent, maar ik gebruik zelf een waterdicht toilettasje. Je menstruatiecup komt met een zakje van katoen.
Aanvulling 1 jaar later!
5 september 2020: Ik gebruik de menstruatiecup nu een jaar en ik kan nu echt zeggen dat ik helemaal gewend ben. Ik zou echt niet meer terugwillen naar tampons. De cup is, na de wenperiode, zoveel handiger, prettiger en effectiever dan tampons. Onderweg de cup wisselen vind ik nog lastig, dus dat vermijd ik. Maar het inbrengen en uithalen doen nauwelijks tot geen pijn meer. Ik heb laatst ook voor het eerst met de cup gezwommen en dat is ideaal, zoveel fijner dan met een tampon. Ik dook, zonder na te denken, het zwembad in (gewoon echt duiken!) en toen ik onderwater was dacht ik o jee, die cup! Maar hij bleef heel goed zitten en ik voelde hem de hele zwemsessie niet. Ik hoefde er niet eens aan te denken. Ideaal!
Neem de tijd, heb geduld met jezelf, je lijf en de producten, denk maar aan het geld dat je uitspaart als je overstapt op zero waste maandverband en/of de menstruatiecup en weet dat de planeet je dankbaar is 🙂
Deze blogpost bevat affiliate links
7 thoughts on “Milieuvriendelijk ongesteld zijn met de menstruatiecup en wasbaar maandverband”